علل كاهش فعاليت زناشويي پس از زايمان
رايج‌ترين دلايل كاهش فعاليت جنسي پس از زايمان عبارتند از:
درد هنگام رابطه زناشويي يا ديسپارونيا: درد موقع نزديكي، ناشي از بخيه محل زايمان حتي در صورت التيام نيز مي‌تواند موجب كاهش فعاليت جنسي زنان شود. در اين مرحله يك معاينه واژينال براي بررسي ناراحتي‌هاي بدني ضروري است و علل ترس و اضطراب زن را در مورد واژن مشخص مي‌كند.
شيردهي: شيردهي موجب ايجاد دلبستگي بين مادر و نوزاد مي‌شود اما زن و شوهر ممكن است نتوانند با نقش دوگانه سينه‌ها كنار بيايند و بسياري از زنان، اين ترشح شير را زشت و خجالت‌آور تلقي كنند.
خستگي: بارداري و زايمان موجب خستگي فوق‌العاده زن مي‌شود. كسب مسووليت بيشتر و مراقبت كودك و شب‌بيداري‌ها نيز به اين خستگي اضافه مي‌كند. در اين موارد معمولا خواب به رابطه زناشويي ترجيح داده مي‌شود. اختصاص زماني به اين مسايل در اوايل روز و پيش از بروز خستگي‌ها مي‌تواند در حل اين مشكل مفيد باشد.
افسردگي پس از زايمان: 10 درصد از مادران جوان دوره‌اي از افسردگي شديد را در اولين سال پس از زايمان تجربه مي‌كنند. از دست دادن ميل جنسي يكي از ويژگي‌هاي شاخص اين بيماري است. اين بيماران نيازمند حمايت و درمان كافي هستند. مشکلات جنسي در زنان افسرده شايع است و آنها تمايلي به شروع فعاليت جنسي در 6 ماه اول پس از زايمان ندارند.
مشكلات زنانگي: بسياري از زنان كه روابط زناشويي را تنها به عنوان بهانه‌اي براي بچه‌دارشدن فرض كرده‌اند، دوره جنسي را پس از زايمان ديرتر آغاز خواهند كرد. اين زنان ممكن است مسايل جنسي را تنها براي بچه‌دار شدن تحمل كرده باشند اما پس از زايمان، آن را غيرضروري تشخيص دهند.
5 نکته درباره شروع فعاليت زناشويي بعد از زايمان
1 فعاليت جنسي در هر 2 شيوه زايمان طبيعي و سزارين پس از توقف خون‌ريزي مي‌تواند از سر گرفته شود ولي بهترين زمان 6 هفته بعد از زايمان است.
2 از آنجا که توليد استروژن توسط شيردهي مهار مي‌شود، خشكي واژن ممكن است اتفاق بيفتد و به همين دليل، بهتر است از ژل‌هاي مرطوب‌كننده استفاده شود.
3 بايد حين رابطه زناشويي، فشار كمتري به سينه‌ها وارد شود و از وضعيت‌هاي مناسب استفاده شود.
4 زوجي که تازه پدر و مادر شدن را تجربه مي‌کنند، در صورت مواجه شدن با مشکل در زمينه روابط زناشويي بايد به مراکز مشاوره جنسي در کلينيک‌ها مراجعه و راهنمايي‌هاي لازم را دريافت کنند.
5 فقدان رابطه زناشويي در دوران پس از زايمان نبايد زن و شوهر را سرد كند؛ بلكه آنها بايد بيشتر به يكديگر عشق بورزند و يك رابطه گرم و صميمي به وجود آورند زيرا وقت و فرصت كافي براي مراحل فيزيكي ابراز علاقه و عشق به‌مرور پيش خواهد آمد. رابطه زناشويي بعد از زايمان ممكن است تا مدتي ناراحت‌كننده باشد ولي با حوصله و ملايمت همسر به تدريج به حالت طبيعي برمي‌گردد.
برای بهبود روابط زناشویی پس از زایمان،به کار بستن نکات زیر مفید است:
ـ پس از زایمان در هر دو شیوه زایمان واژینال و سزارین بهتر است آمیزش جنسی تا 3-4 هفته به تاخیر بیفتد.
ـ آمیزش جنسی را تا قطع کامل خونریزی واژینال،برای پیشگیری از نفوذ باکتریها به محل قرار گیری جفت، به تعویق بیاندازید.
ـ برانگیختگی می تواند موجب ترشح شیر از پستانها شود بنابراین پیش از انجام فعالیت جنسی به نوزاد شیر داده ویا درحین آمیزش جنسی از کرست مناسب استفاده کنید.
ـ کمبود هورمون استروژن به دلیل عدم تخمک گذاری در زمان شیردهی در برخی خانمها، موجب خشکی واژن می شود. اگر نیازمند لغزنده شدن واژن هستید از کرمها و یا ژلهای لوبریکانت استفاده کنید.
ـ برای افزایش مرطوب شدن واژن، فعالیتهای پیش ازآمیزش و هم نوازی را طولانی تر کنید.
ـ می توانید تا مدتی از فعالیتهای صمیمانه مانند ماساژ و در آغوش گرفتن همسرتان به جای امیزش جنسی سود ببرید.
ـ تا 2 الی 3 هفته پس از زایمان ، از نشستن در وان خودداری کنید زیرا موجب انتشار باکتریهای سایر نقاط بدن به واژن می شود. به خاطر داشته باشید دوش گرفتن و حمام کردن حتی در روز اول پس از زایمان نیز منعی نداردو به دلیل افزایش تعریق پس از زایمان حتما توصیه می شود.
ـ توصیه می شود زنان زائو برای جلوگیری از بروز آمبولی هوا، تا توقف کامل خونریزی از آمیزش جنسی و قرار گرفتن در وضعیت سجده خودداری کنند.
ـ زوجها می توانند تا مدتی ازسایر فعالیتهای صمیمانه به جای آمیزش جنسی سود ببرند.
ـ برای افزایش لغزندگی واژن، طولانی تر شدن فعالیت جنسی پیش از آمیزش توصیه می شود.
ـ تمرین کگل برای پیشگیری از شلی عضلات کف لگن وتقویت عضلات پوبوکوکسیژیوس بلافاصله پس از زایمان، توصیه می شود در طی این تمرینها ، ابتدا خودتان را یکبار در طی ادرار کردن با حبس کردن نفس بگیرید تا جریان ادرارتان متوقف شود به این ترتیب عضلاتی را که موجب کنترل دفع ادرار و ورودی واژن می شود می شناسید. سپس بگذارید تا ادرارتان جریان پیدا کند. ولی در طول روز با منقبض و منبسط کردن این عضله، به میزان 20 تا 30 بار در هر نوبت ، این عضلات را تقویت کنید.
ـ چند روز پس از زایمان و سپس2 هفته بعد، با استفاده از یک لامپ قوی مانند چراغ مطالعه، و آیینه ناحیه پرینه و واژنتان را معاینه کنید تا از بهبود آن اطمینان پیدا کنید و در صورت هر مشکلی با پزشک یا ماما تماس بگیرید.
ـ به خاطر داشته باشید وضعیت جسمی و فعالیت جنسی شما پس از مدتی به وضعیت طبیعی باز خواهد گشت.
ـ در طول 24 ساعت شبانه روز از یک کرست مناسب استفاده کنید این کار را در اولین فرصت پس از زایمان انجام دهید تا از میزان پرخونی و احتقان پستانها کاسته شود. از همسرتان بخواهید تا فشار کمتری بر سینه های شما وارد کند بویژه در مواقعی که سینه ها بسیار حساس بوده و یا در طول شب که نوزاد بدون شیرخوردن برای مدت زیادی به خواب رفته است.
ـ سعی کنید واقع نگر باشید، یک برنامه مناسب برای زندگیتان تنظیم کنید و هر وقت بچه خوابید شما نیز استراحت کنید.
ـ در طی ساعات روز حداقل 30 دقیقه بخوابید ویا دراز کشیده و پاهایتان را به جای بلندی تکیه دهید.
ـ اگر دچار علایم افسردگی شده اید از دوستان و خانواده تان کمک بگیرید.
ـ به خاطر داشته باشید وقتی بچه را از شیر بگیرید، فعالیت جنسی شما به حالت عادی بازخواهدگشت.
ـ توصیه می شود بلافاصله قبل ازآمیزش جنسی، شتابزده برای شیر دادن به کودک اقدام نکنید
ـ می توانید در طی فعالیت جنسی، کودک را در اتاقی دیگر ویا پشت یک پرده قرار دهید.
ـ می توانید در هنگام فعالیت جنسی، برای آرام کردن بچه و آرامش خودتان از یک موزیک ملایم استفاده کنید.