293 - بیماری آمیزشی چیست؟

نویسنده : زهرا رستگار

بیماری آمیزشی چیست؟       بیماری آمیزشی همانگونه که از نام آن مشخص است از طریق تماس جنسی با فرد آلوده ایجاد می شود . تعداد زیادی از میکروارگانیسمها باعث ایجاد بیماریهای آمیزشی می شوند.   علائم و نشانه های بیماری آمیزشی شامل ترشحات مجرای ادراری ، ترشحات رحم ، درد دستگاه تناسلی ، […]

بیماری آمیزشی چیست؟

 

 

 

بیماری آمیزشی همانگونه که از نام آن مشخص است از طریق تماس جنسی با فرد آلوده ایجاد می شود . تعداد زیادی از میکروارگانیسمها باعث ایجاد بیماریهای آمیزشی می شوند.

 

علائم و نشانه های بیماری آمیزشی شامل ترشحات مجرای ادراری ، ترشحات رحم ، درد دستگاه تناسلی ، درد زیر شکم زنان ، تورم پوست بیضه و بزرگی غدد لنفاوی کشاله ران می باشند .

 

در بعضی افراد ، بخصوص زنان بیماری بدون علامت است .

 

بیماریهای شایع آمیزشی سوزاک ، سیفلیس ، شانکروئید و اورتریت غیر سوزاکی می باشند و ایدز نیز یک بیماری آمیزشی است ، هرچند از طریق غیر جنسی نیز منتقل می شود .

 

بیماریهای آمیزشی در دنیا

 

آمار واقعی بیماریهای آمیزشی دردنیا به دلیل عدم تشخیص صحیح ،عدم گزارش و تاخیر درگزارش موارد بیماری نامشخص است . با این حال ، سازمان بهداشت جهانی بر اساس اطلاعات موجود پیش بینی می کند که هر سال بیش از 300 میلیون مورد جدید مبتلا به چهار بیماری آمیزشی قابل درمان (سوزاک ، سیفلیس ، کلامیدیا و تریکومونازیس می گردند.

 

بیماری تریکومونازیس بیشترین موارد ابتلا به بیماریهای آمیزشی است . بعد از آن کلامیدیا ، سوزاک و سیفلیس می باشند . میزان بروز سایر بیماریهای آمیزشی مانند بیماریهای آمیزشی ناشی از ویروس اچ آی وی ، ویروس هپاتیت ب ، هرپس سمپلکس ، ویروس پاپیلومای انسانی ، گاردنلاواژینالیس و کاندیدا آلبیکانس مشخص نمی باشد .

 

بنابراین بیماریهای آمیزشی می توانند باعث مرگ و میر زیادی گردند ، چرا که در دنیا روزانه یک میلیون نفر به این بیماریها دچار می شوند . ( شیوع بیماریهای آمیزشی در جمعیت بالغ جهان حدود 10 درصد و در ایران حدود 1 درصد می باشد )

 

چگونه بیماریهای امیزشی گسترش می یابد؟

 

بیماریهای آمیزشی عمدتا از طریق تماس جنسی ( واژینال ، مقعدی یا دهانی ) با فرد آلوده منتقل می شوند. فرد آلوده ممکن است علامت دار یا بدون علامت باشد و یا حتی از بیماری خود نیز آگاه نباشد.

 

بیماریهای آمیزشی از طریق تماس با خون آلوده ونیز از مادر آلوده به نوزاد انتقال می یابد . گسترش بیماریهای آمیزشی منجر به افزایش بیماری ایدز می شود ، فردی که مبتلا به بیماری آمیزشی است درمقایسه با افراد سالم احتمال بیشتر آلودگی به اچ آی وی را دارد . همچنین فرد آلوده به اچ آی وی و بیماری آمیزشی ، نسبت به فردی که آلوده به اچ آی وی است ولی بیماری آمیزشی ندارد، بیشتر باعث انتقال اچ آی وی به شریک جنسی خود می شود .

 

چه کسی مبتلا به بیماریهای آمیزشی می شود؟

 

همه افراد . مرد یا زن ، پیر یاجوان ، ثروتمند یا فقیر اگر با فرد آلوده تماس جنسی داشته باشند ممکن است مبتلا به بیماری آمیزشی شوند .

 

احتمال ابتلا به بیماری آمیزشی در این موارد افزایش می یابد : تعدد شرکاء جنسی ، ارتباط جنسی با فاحشه ها ، و ارتباط جنسی اتفاقی احتمال را بالا میبرد

عواقب ابتلا به بیماریهای آمیزشی چیست ؟

 

بیماریهای آمیزشی منتهی به عواقب وخیمی می شوند از جمله :

 

1- عفونت نوزادی در بدو تولد ، کوری نوزاد ، پنومونی

 

2- شکایت از درد مزمن شکم در زنان

 

3- ناباروری در مردان و زنان

 

4- مرگ در نوزادان و بزرگسالان در بعضی از بیماریهای آمیزشی ، مانند ایدز و سیفلیس

 

5- سقط خود بخودی ، حاملگی نابجا و سرطان دهانه ی رحم که ممکن است منتهی به مرگ شوند

 

6- پیامدهای اجتماعی ، برای مثال مرد یا زنی که همسرش مبتلا به بیماری آمیزشی است ممکن است وی را طلاق دهد و یا مرد ، زن نابارور خود را ترک نماید .

 

فاکتورهای اجتماعی و محیطی که ممکن است باعث افزایش ابتلا به عفونت شوند:

 

طیف وسیعی از فاکتورها باعث ایجاد رفتارهای پرخطر در کشورهای مختلف می شوند :

 

1- ناپایداری سیاسی ، اجتماعی و امنیتی ، بر رفتارهای جنسی و میزان موارد بیماریهای آمیزشی اثر می گذارد

 

2- ختنه ، درمردانی که ختنه نشده اند احتمال ابتلا به ایدز افزایش می یابد هر چند ختنه اقدام پیشگیری برای ابتلا به ایدز نیست

 

3- جنس ، بیماریهای آمیزشی بخصوص به زنان از طریق تماس جنسی واژینال منتقل می شود . احتمال انتقال بیماری به زنان به دلیل وسعت سطح تماس و وجود زخم در ناحیه تناسلی آنها بیشتر است

 

4- سن ، اگر دستگاه تناسلی نابالغ باشد احتمال انتقال بیماری افزایش می یابد . بنابراین احتمال ابتلا به بیماری آمیزشی در زنان جوانی که در فرهنگ آنها ازدواج و یا شروع فعالیت جنسی در سنین پایین است بیشتر می باشد .

 

5- تاخیر در ازدواج ، باعث می شود اشخاص به داشتن روابط جنسی با فاحشه ها متمایل گردند و این امر موجب افزایش موارد بیماری می گردد

 

آیا بیماریهای آمیزشی ( به استثناء ایدز ) قابل درمان هستند ؟

 

بله ، دوره ی درمان حتی درموارد ی که علامتی وجود نداشته باشد باید بصورت کامل انجام گردد ، در غیر این صورت عفونت کاملا درمان نشده واحتمال عود بیماری وجود دارد و داروها برای بار بعدی مؤثر واقع نمی شود .

بنا به دلایلی نظیر : بهبودی سریعتر ، اجتناب از عوارض و جلوگیری از انتقال عفونت به شریک جنسی ، درمان باید هر چه زودتر شروع گردد . پس همه افراد آلوده با علامت یا بدون علامت باید درمان شوند .

 

چگونه فردی که مبتلا به بیماری آمیزشی است می توند از انتقال بیماری به سایرین جلوگیری کند؟

 

فردی که مبتلا به بیماری آمیزشی است تا زمانی که علائم از بین رفته و درمان کامل نشده ، نباید فعالیت جنسی داشته باشد . اگر فرد آلوده از تماس جنسی اجتناب نکند می تواند باعث انتقال بیماری به شریک جنسی خود شود . در ضمن در فرد مبتلا به بیماری آمیزشی احتمال آلودگی به اچ آی وی از طریق تماس جنسی بیشتر است .اگر فرد مبتلا به بیماری آمیزشی قادر به اجتناب از تماس جنسی نباشد ، لازم است از کاندوم استفاده نماید .

 

سوزاک یکی از بیماری های مقاربتی

 

 

بیمارى‌های مقاربتی بیماری‌هایی هستند كه به وسیله ویروس‏، باكتری و یا انگل ایجاد می گردند و از طریق تماس جنسی به بدن منتقل مى‌شوند.

 

برخی از این بیماری‌ها عوارضی همچون ترشحات تناسلی، درد هنگام ادرار و تورم در ناحیه تناسلی را دارند، اما بسیاری از آنها مانند كلامیدیا ( بیماری عفونی کلامیدیا، ناشی از نوعی باکتری است و موجب عفونت های حاد در اندام تناسلی می شود) در آغاز بدون علامت هستند و عوارض‌شان ماه‌ها پس از ابتلا بروز می‌کند.

 

 بیماری سوزاک معمولا چه سن و جنسی را درگیر می‌کند؟

 

سوزاك‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ عفونی‌ در دستگاه‌ تناسلی‌ كه‌ از راه‌ آمیزش‌ منتقل‌ می‌شود. در کل بیماری‌های مقاربتی یا بیماری‌هایی که در اثر تماس جنسی ایجاد می‌شوند، بیشتر جوان‌ها را درگیر کرده و سن شیوع این بیماری‌ها معمولا بین 18 تا 28 سال است و هر دو جنس زن و مرد را درگیر می‌کند.

 

سردسته همه این بیماری‌ها از گذشته، چه در دنیا و چه در کشور ما، بیماری سوزاک یا گنوره است که توسط یک عامل بیماری‌زا به نام “نایسریا گنوره آ” ، در اثر تماس جنسی از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود، بنابراین وقتی ما با یک فرد مبتلا به سوزاک مواجه می‌شویم، اولین سوالمان این است که آیا تماس مشکوکی داشته است یا نه؟

 

دوره تظاهر این بیماری نیز کوتاه‌مدت است و معمولا 3 تا 14 روز پس از تماس مشکوک طول می‌کشد تا بیماری خودش را نشان دهد.

خطر انتقال بیماری تا چه میزانی است؟

 

خطر انتقال بیماری بعد از یک بار مقاربت برای آقایان 10 درصد و برای خانم‌ها 40 درصد است، یعنی اگر یک مرد سالم با همسرش که آلوده به این بیماری است مقاربت داشته باشد، احتمال آلودگی‌اش 10 درصد است، ولی اگر یک خانم سالم با همسرش که مبتلا به این بیماری است مقاربت داشته باشد، 40 درصد احتمال آلودگی دارد.

میزان شیوع سوزاک در دنیا و در کشور ما چگونه است؟

 

در دنیا میزان شیوع بیماری در قسمت‌هایی از آسیا، هاوایی و کالیفرنیا بیشتر است. در کشور ما بعد از انقلاب، این بیماری تقریبا ریشه‌کن شده بود و وجود نداشت، اما اکنون نسبتا زیاد شاهد این بیماری هستیم و متاسفانه تعداد مراجعان با علایم این بیماری، در حال افزایش است.

علایم بیماری چیست؟

 

علایمی که در آقایان دیده می‌شود، بیشتر به صورت خارش، سوزش مجرای ادراری، تکرر ادرار و گاهی دفع خون در ادرار به علت التهاب در مجرا است و چنانچه بیماری درمان نشود، ممکن است میکروب خودش را به قسمت‌های دیگر مانند مجرای انزال و لوله‌های حامل اسپرم و کیسه‌های منی‌ساز و یا حتی به پروستات برساند و در آن جایگزین شده و التهاب پروستات و علایمی همچون سوزش و تکرر ادرار، حس تخلیه نکردن ادرار و ترشحات غلیظ ایجاد کند که نشانه این ها، ترشحی به صورت خود به خود و بدون اینکه همراه با ادرار کردن باشد، است و افراد آلوده از اینکه لباس زیرشان همیشه از این ترشحات آلوده است شکایت دارند. آلودگی با این میکروب همچنین ممکن است سبب ایجاد خارش و تحریک مقعد شود.

 

اما علایم سوزاک در خانم‌ها به صورت ناراحتی واژینال و ناراحتی لگنی است که ممکن است کمی درد داشته باشد، ولی بیشتر به صورت یک حالت ناخوشایند و ناراحتی است و ممکن است گاهی سوزش ادرار و یا سختی در ادرار کردن هم داشته باشند.

 

تمامی این علایم می‌توانند به یک عفونت لگنی به‌خصوص در خانم‌ها منجر شوند که سبب چسبندگی لوله‌ها و در نهایت ناباروری گردند. در آقایان هم عفونت در قسمن لوله‌های حامل اسپرم می‌تواند ایجاد چسبندگی و در نهایت ناباروری کند.

بیماری سوزاک به جز دستگاه تناسلی چه جاهای دیگری از بدن را درگیر می‌کند؟

 

بیماری سوزاک معمولا با التهاب مفاصل، التهاب ملتحمه چشم و التهاب مجاری ادراری همراه است.

تشخیص و درمان بیماری چگونه انجام می‌شود؟

 

اگر شک داشته باشیم که فردی به سوزاک مبتلا شده است، باید ترشحات ناحیه تناسلی او را در محیط آزمایشگاه کشت دهیم و چنانچه نتیجه آزمایش مثبت شد، باید درمان را سریعا شروع کنیم، زیرا اگر درمان دیر شروع شو،د عوارض جبران‌ناپذیری چه برای خانم‌ها و چه برای آقایان در پی دارد.

 

برای درمان معمولا پزشک از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کند، ولی آنچه مهم است این است که بعد از پایان دوره درمانی، ترشحات بیمار باید یک بار دیگر کشت آزمایشگاهی شود تا مطمئن شویم که درمان به خوبی انجام شده است. ضمنا تا زمانی که فرد بهبود نیافته است، باید از تماس جنسی خودداری کند تا بیماری را منتقل نکند.

آیا هر دو نفر باید درمان شوند؟

 

بله، برای درمان فرد آلوده، باید همسرش هم مراجعه کند تا هر دو با هم درمان شوند، اما گاهی ممکن است فرد در یک مسافرت خارج از کشور آلوده شده باشد که در این موارد، درمان را فقط برای فرد مراجعه کننده شروع می‌کنیم.

راه پیشگیری از سوزاک چیست؟

داشتن روابط جنسی سالم و مشروع، پرهیز از بی‌بندوباری‌‌های‌ جنسی‌ و روابط خارج از چارچوب خانواده و استفاده از کاندوم.

 

ضمنا این بیماران‌ باید از نظر سایر بیماری‌های‌ آمیزشی‌ مورد آزمایش‌ قرار بگیرند.

 

به‌ هنگام‌ درمان‌، باید از ملحفه‌ و روانداز مجزا استفاده‌ شود.

 

بیماران باید دستان‌ خود را به‌خصوص پس‌ از اجابت‌ مزاج بشویند و از دست زدن به چشمان‌شان خودداری کنند.