خانواده، مقدس ترین و اولین و مهمترین محیط تعلیم و تربیت برای فرزندان است و تربیت، باغبانی وجود انسان است. شکوفایی و رشد هماهنگ و متعالی شکوفه های زندگی ، در گروی وجود باغبان دلسوز و تواناست. تربیت، اساس انسانیست و بواسطه ی تربیت زندگی زیبا و زیبائی مفهوم می یابد. دوران بارداری از حساس ترین و مهمترین دوره های زندگی هر انسانی است. پایه و اساس شکل گیری شخصیت هر انسانی در این زمان ریخته می شود و در این شکل گیری شخصیتی مادر نقش بسیار حساس را ایفا می کند. چون مادر رنگ دهنده ی شخصیت جنین و حتی سازنده ی آن است. پیامبر اکرم ( ص) می فرمایند : « سعادتمند کسی است که او سعادت در شکم مادر پایه گذاری شده بوده و بدبخت و شقی کسی است که شقاوت او از دورانی که در شکم مادر زندگی می کرده شروع شده باشد. و اما بارداری و بچه دار شدن آسان ولی مادر شدن کاری دشوار است. مادر شدن زائیدن فرزند و تأمین غذا و پذیرائی از جنین نیست. چه بسیاری زنان که چنین وظیفه ای را انجام می دهند ولی لایق عنوان مادری نیستند. نقش مادر در تربیت فرزند یک نقش انسانی، شریف ، الهی و انسان ساز است و اهمیت تربیت در دوران بارداری بحدی است که اگر تلاش برای تربیت در این دوره ی بارداری صورت نگیرد تربیت فرزند در بقیه مراحل زندگی بعد از تولد، کودکی، نوجوانی، جوانی کاری بسیار مشکل خواهد بود. به همین جهت دوران بارداری را می توان مهمترین و حساس ترین زمان در یادگیری و تربیت انسان دانست و شالوده ی شخصیت هر انسانی در این دوره ی بارداری ریخته می شود و به همین دلیل روانشناسان از این دوره به عنوان دوره ی اساس و پایه یاد می کنندو مادر دراین دورا بارداری می تواند برای جنین خود، بنای یک زندگی سالم و سعادتمند را پی ریزی کند و از بروز بسیاری از مشکلات در آینده نیز جلوگیری کند. به همین دلیل اسلام برای داشتن نسل پاک و سالم پیش بینی ها و مراقبت هائی را از قبل معمول داشته و امر تربیت فرزند را قبل از تولد و از مرحله ی انتخاب همسر آغاز می کند. بعد از عمل همسر گزینی بر اساس معیارهای والای اسلامی، اسلام گام به گام با جنین پیش می رود و در هر قدمی که در طریق تکون و رشد برداشته می شود. اصول و قواعدی منطبق بر واقعیت ها به منظور رشد سالم، روحی ، روانی و جسمی جنین وضع می کند که مادران باید براساس آن عمل کنند. آدای معاشرت ار جمله قواعد و مسائلی است که با رعایت موازین اسلام، این عمل بشری و غریزی را رنگی معنوی می دهد و نسلی پاک و مؤمن به وجود می آورد. مادران باردار با داشتن بهداشت روانی سالم ، آمادگی لازم را برای بارداری و به دنیا آوردن جنین سالم را خواهند داشت. دوران بارداری برای زن دوره ای توأم با افتخار و پاداشی است و به حقیقت مادر باردار را باید « کارگاه عظیم و شگرف خلقت » نامید زیرا تار و پود انسان در رحم او صورت می بندد. مادر باردار با نوع رفتار خود و تربیتی که در مورد فرزند خود اعمال می کند تعیین می کند که جنین او در آینده در چه مسیری حرکت خواهند کرد اینکه او فردی با ایمان و با تقوا و یا بی ایمان و بی تقوا و منحرف یا انسانی پایبند به اصول اخلاقی و اجتماعی باشد، همه بستگی به نوع تربیتی دارد که مادر باید اجرا کند. بنابراین لازم است که در مورد وظیفه خود احساس مسئولیت داشته و وظایف خود را درست انجام دهد. مادر باردار باید برای تربیت درست جنین خود، خودسازی و عفت و پاکدامن داشته و مراقب اعمال و رفتار و کردار خود باشد. حتی فکر و اندیشه مادر در دوران بارداری در شخصیت جنین تأثیر دارد. چون مغز جنین مانند دوربین فیلم برداری همه ی رفتارها و گفتارها و خصلت های خوب و بد مادر را فیلم برداری می کند و جزء شخصیت های خود ذخیره می کند به قول معروف فرزند آینه ی تمام نمای مادر خویش می باشد. که در این رابطه امام صادق ( ع) می فرمایند : « خوشبخت کسی که مادرش دارای گوهر گرانبهای عفت و طهارت فکر باشد». مادران باردار برای تربیت صحیح فرزندان خود باید مراقبتهای مهمی را انجام دهند از جمله مراقبت از اعمال، رفتار، کردار، حرکات،حتی نوع تغذیه حرام و حلال و همچنین مسموعات و مبصراتی که از راه گوش و چشم وارد مغعز جنین می شوند. شدیدا تحت مرابقت قرار گیرند چون یک سخن پلید، یک منظره ی منحرف کننده کافی است که طفل را از راه صراط مستقیم برگرداند و برای همیشه او را بدبخت و آلوده نماید. علت اهمیت تربیت در دوران بارداری بخاطر این است که آدمی در طول ایام حیات خود بر طبق خلقیات خویش عمل می کند و اساس خلق و خوی آدمی در دوران بارداری پی ریزی می شود و این وظیفه سنگین تربیتی برعهده ی مادران گذاشته شده و مادران باید جایگاه حقیقی خویش را بشناسد و به آن بها دهد تا بتواند فرزندان صالح و سالم با ایمان با تقوا تحویل جامعه دهد
تمرکز، حافظه، یادگیری و مهارتهای فکری و ذهنی که هوش را تشکیل میدهند به چگونگی فعالیتهای عصبی سلولهای سیستم اعصاب مرکزی مرتبط میشوند و بدیهی است که این سلولها هم برای فعالیت روزانهشان به غذای مناسب و کافی نیاز دارند. حتما اگرپدر و مادری بدانند که تغذیه مناسب اولین گام در رشد و سلامت مغز کودک است، دقت و حوصله بیشتری برای تغذیه او به خرج میدهند. تغذیه کودک از همان دوران جنینی شروع میشود. تغذیه مناسب و کامل دوران بارداری و مصرف کافی موادی مانند کربوهیدراتها (قندها و نشاسته) و چربیهای ضروری برای رشد مغز مانند اسیدهای چرب امگا 3 و مواد معدنی مانند ید وآهن و ویتامینها بویژه ویتامین C، اسید فولیک و ویتامینهای گروه B به رشد و سلامت مغز جنین کمک میکند. تغذیه پس از به دنیا آمدن با شیر خوردن نوزاد ادامه مییابد. شیر مادر بهترین و کاملترین غذای کودک است و بهترین و مغذیترین مواد را به بدن کودک میرساند. اسیدهای چرب موجود در شیر مادر براحتی جذب میشوند و در اختیار سلولهای مغزی قرار میگیرند. بنابر این اولین و بهترین غذای مغز کودک، شیر مادر است که هم باعث ایمنی کودک در مقابل بیماریها میشود و هم برای رشد ذهنی و مهارتهای فکری
آینده کودک مفید است. مطالعات دانشمندان نشان داده 90 درصدکودکانی که ضریب هوشی بالاتر دارند از شیر مادر تغذیه شدهاند. البته مادرانی که قادر به تغذیه نوزادشان
با شیر مادر نیستند، نگران نباشند زیرا امروز سازندگان شیرهای خشک با افزودن
اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 به شیرها تا حدودی نیاز شیرخواران را به این اسیدهای
چرب مغذی برای مغز برطرف میکنند. غلات، تخممرغ، ماهی و گردو غذاهایی هستند که سبب تقویت هوش و حافظه کودکان میشوند.
باوجود این که ژنها نقش اصلی و تعیینکنندهای در هوش افراد دارند، اما دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که تحریکات مغزی در کودک حتی از همان روزهای نخست تولد نقش بسیار مهمی در تقویت هوش دارد