يك سؤال مرتبط با موضوع عدم تمركز دارم، فرزند من ١٦ ساله هست و بيشتر ويزكي هايي رو كه نام برديد داراست،

Question

با سلام و عرض أدب، من تازه عضو كروه شدم و يك سؤال مرتبط با موضوع عدم تمركز دارم، فرزند من ١٦ ساله هست و بيشتر ويزكي هايي رو كه نام برديد داراست، مثلا بسيار عجول هستن، بسيار نا منظم هستن، وسايلش رو با بي توجهي كامل كم مي كنه يا جا ميذاره مثلا بارها و بارها كتاباي دوستاشو از مدرسه مياره خونه به جاي كتاباي خودش! يا مثلا در نكهداري لوازمش بسيار بي توجه و بي اهميت هستن ،مثلا بارها از ما خواسته براش عينك بكيريم و بارها بر اثر بي توجهي عينك رو شكانده! از بجكيش هم از بازي هايي كه نياز به تمركز و توجه زياد داره مثل جيدن بازل سر باز مي زد! در ضمن از بجكي ناخن جويدن هم داشتن و هنوز هم متاسفانه دارن! نياز به راهنمايي و كمكتون دارم از انجايي كه فرزند من در كروه نوجوان قرار دارن نه كودك!!! با سباس!

Answer 1

3.در صورتى که گوناگونى کارها و فعالیت‏هاى غیردرسى، باعث عدم تمرکز مى‏شود، آنها را به حداقل ممکن برسانید و به خود بگویید: در این دوره و زمان، مهم‏ترین وظیفه و کار من، مطالعه و درس‏خواندن و ارتقاى سطح علمى است و فعالیت‏هاى جانبى متعدد، مزاحم وظیفه اصلى من است. 4. اگر مشکلات شخصى، اجتماعى، خانوادگى و ... باعث عدم تمرکز حواستان مى‏شود؛ بدانید که: الف. زندگى فردى هیچ‏کس، خالى از مشکل و ذهن هیچ فردى، به طور کامل خالى نیست. از طرف دیگر با صِرف فکر کردن و مشغولیت ذهنى درباره چنین مشکلاتى، هیچ دردى دوا نخواهد شد. پس به خود تلقین کنید که هنگام درس یا مطالعه، ذهن خود را از آن مسائل برهانید. ب. به هنگام مزاحمت آن افکار، به خود قول بدهید: در این باره خواهم اندیشید (و زمانى را براى این کار در شبانه‏روز اختصاص دهید). ج. در صورت امکان به اتفاق یکى از دوستان خود، مطالعه یا مباحثه کنید. 5. در صورتى که موضوع یا موضوعات خاص و محدودى، باعث حواس‏پرتى شما مى‏شود، به دنبال راه حل مناسب آن باشید؛ چرا که این در حکم علت عدم تمرکز حواس شما است. پس براى مقابله با آن، ابتدا علت و عامل اصلى را شناسایى کنید و در پى حذف یا تقلیل آن برآیید؛ ولى اگر موضوعات مختلف، باعث حواس‏پرتى شما مى‏شود؛ به نکات چهارگانه بالا حتماً توجه کنید. T}تمرکز حواس چیست؟ {T یکى از مهم‏ترین عوامل یادگیرى و یاد سپارى و باز یافت اطلاعات، تمرکز حواس است. اساس تمرکز حواس هماهنگى ذهنى است، یعنى اراده معطوف به هدف؛ و به زبان ساده‏تر، به خود یاد آورى کنیم چه کار یا هدفى را پى مى‏گیریم. پاسخگو خود به یاد دارد این مسأله در عبادت و نیایش بارها برایش اتّفاق افتاده است. هرگز فراموش نمى‏کنم، حدود 22 سال پیش وقتى نوجوان بودم، عدم حضور قلب در نماز یا نداشتن حواس متمرکز بر عبادت نگرانم مى‏ساخت. این مشکل را با بزرگى که مدرّس قرآن بود، در میان گذاشتم. فرمود: قبل از نیت و تکبیره الاحرام، به خود تلقین کن در این لحظات در برابر مهم‏ترین کار قراردارى و باید آن را در مدّت معیّن و شرایط خاص به نحو احسن انجام دهى. در وسط عبادت و نماز هم چند بار به خودیاد آورى کن. بعد از مدتى این رفتار یا تلقین درونى مى‏گردد. سپس تمرین دوم را انجام بده و آن تامل بر کلمات و عبارات نماز یا دعا است. بنده سال‏ها است از این تجربه گرانبها استفاده مى‏کنم و لذّت مى‏برم. نتیجه بحث تا این‏جا چنین است: اگر ما حواس خود را براى انجام کارى هماهنگ کرده، به آن کار معطوف کنیم، تمرکز حواس ایجاد کرده‏ایم و هر چه تمرکز بیش‏تر باشد، یادگیرى دقیق‏تر و کامل‏تر و ماندگارتر خواهد بود. تمرکز کم به گسستگى مطالب و بى‏نظمى ذهنى و آشفتگى روانى و فراموشى مى‏انجامد. T}عوامل ایجاد تمرکز حواس‏{T 1. قصد تا انگیزه و نیاز به چیزى نباشد، تمرکز حواس و توجّه به آن امر دقیق نخواهد بود. براى آن که به چیزى توجّه پیدا کنیم، باید انگیزه‏اى نسبت به آن در ما پدید آید. در خصوص امور درسى و تحصیلى مقاصدى چون پیشرفت، موفقیت، رقابت سالم، اتمام تحصیل، یافتن شغل، مقام و منزلت اجتماعى، رفع نیازهاى مادّى زندگى، ازدواج و... مى‏تواند موجب تمرکز حواس گردد. 2. زمان و مکان و شرایط مطالعه‏ مطالعه منظم در زمان‏هاى تعیین شده در مکان ویژه این کار، به شرط تداوم، در ایجاد تمرکز تأثیر به سزا خواهد داشت. وقتى در مکان تعیین شده یا مثلاً پشت میز کار خود قرار گرفتیم، به آرامى تمرکز در ما شکل مى‏گیرد. البتّه اگر شرطهاى زیر رعایت شود: الف) لَم ندهیم. ب) از شل شدن بیش از حد عضلات جلوگیرى کنیم. ج) از لباس خواب و راحتى بهره نگیریم. د) ارتباط خود را با دنیاى خارج قطع کنیم. ه) گرماى مکان مطالعه را طبیعى و متوسط نگهداریم. و) از سر و صدا دورى کنیم. ز) از برنامه‏هاى تلویزیونى دور بمانیم. 3. پرهیز از خیالبافى‏ خیالبافى، غرق شدن در خاطرات گذشته و یاد کرد مشکلات از عوامل مُخلّ تمرکز است و سراغ مطالعه گرانى مى‏آید که مجال لازم را به آن‏ها مى‏دهند. عبادت ارجمند و مطالعه هدفمند اجازه خیال بافى نمى‏دهد. 4. تعارض انگیزه‏ها براى نداشتن تمرکز حواس، باید به بلا تکلیفى خود پایان دهیم؛ از میان انگیزه‏هاى مختلف و متنوعى که ما را احاطه کرده‏اند، با انتخاب درست، یکى را برگزینیم و بقیه را به حاشیه ذهن برانیم. 5. مرور ذهنى‏ مرور فعالیت قبل از انجام آن که اصطلاحاً نقشه ذهنى خوانده مى‏شود، تمرکز زا است؛ چنان که آغاز کار با اضطراب و بدون برنامه و مقدمه تمرکز زدا است. وقتى سیر فعالیت علمى را در ذهن به سرعت مرور مى‏کنیم، آموخته‏ها و اطلاعاتِ نهفته در حافظه دراز مدّت به صفحه هشیار حافظه حاضر مى‏شوند و در نتیجه براى تمرکز حواس در یادگیرى، آمادگى فزون‏تر به دست مى‏آوریم. تمرینات تقویت حافظه و تمرکز بسیار سومند است. این تمرینات بارها در کارگاه‏هاى فراوان به فراگیران آموزش داده شده و به رضایت بسیار آن‏ها انجامیده است.

مطالعه آن مى‏تواند خوانندگان را در موفقیت بیش‏تر تحصیلى یارى دهد. در این نوشتار یاد کرد نکات زیر کافى مى‏نماید: الف) متخصصان فراروان (Meracognation) معتقدند بهترین روش، براى یادگیرى بهتر و دقّت بیشتر، برخورد سؤالى با موضوع، متن یا محتواى مورد مطالعه است. ب) تمرکز، تابع مستقیم نوع حافظ است. در مقاله شماره‏هاى بعدى پرسمان از انواع حافظه بحث خواهد شد. ج) مطالعه چند کتاب در این زمینه سودمند است؛ از جمله کتاب مدیریت زمان، اثر لوتار جى سى ورت (ترجمه توکلى نیا) و کتاب 57 راه براى تقویت حافظه

Answer 2

حواس پرتی و علل و راههای جلوگیری از آن چیست؟
 
«عدم تمرکز حواس»، موضوعى است که بسیارى از جوانان، به دلایل مختلفى، از آن رنج مى‏برند. تمرکز حواس در هر کارى از جمله مطالعه و درس خواندن - از ضروریات است. تمرکز حواس، حالتى ذهنى و روانى است که در آن تمام قواى حسى، روانى و فکرى انسان، روى موضوع خاصى متمرکز مى‏شود و تضمین کننده امر یادگیرى و انجام دادن صحیح کارها و رهایى از خطرات احتمالى است. در یک جمع‏بندى کلى، بیشتر افراد به دلایل زیر، با عدم تمرکز فکر و حواس‏پرتى روبه‏رو مى‏شوند: 1. کسانى که خود را به انجام دادن کار یا مطالعه درسى مجبور مى‏کنند؛ در حالى که تمایل درونى چندانى به آن ندارند. در این صورت قواى ذهنى و روانى‏شان، به طور خودکار از آن موضوع دور شد، و دچار حواس‏پرتى مى‏گردند. اینان ممکن است مدت‏ها با بى‏علاقگى، کارهایى را انجام دهند و یا به دنبال درس و رشته تحصیلى خاصى، تلاش‏هایى کنند و به عبارت دیگر خود را مجبور به انجام دادن آن کار یا مطالعه ببینند! 2. فشارهاى روانى، از عوامل عمده پراکندگى فکرى است. بیشتر افراد در مواجهه با موضوعى، اگر معتقد باشند زمان کافى براى حل آن ندارند و یا توانایى حل مسئله و کسب توفیق را در خود نبینند، دچار نگرانى و اضطراب مى‏شوند و در نتیجه این ترس از شکست، افکار منفى، عدم اعتماد به نفس و خیال‏بافى‏هاى منفى‏گرایانه، توان عمل و ابتکار و خلاقیت را از آنان سلب مى‏کند و به جاى اینکه روى موضوع خاص متمرکز شوند، بر ترس و احتمال شکست خود تمرکز مى‏کنند و یأس و ناامیدى بر آنها چیره و موجب حواس‏پرتى مى‏گردد. 3. گاه بعضى از حوادث و اتفاقات، فضاى روانى فرد را دچار اختلال مى‏کند. مسائلى نظیر آنچه در زندگى شخصى، تحصیلى، خانوادگى، اجتماعى، اقتصادى و ... رخ مى‏دهد، تمرکز حواس را از بین مى‏برد. 4. گاهى عدم رعایت بهداشت مطالعه و اصول و قوانین آن و بهره نگرفتن از روش مناسب، باعث خستگى جسمى و روانى شده و آمادگى روانى لازم براى مطالعه و درس را از بین مى‏برد. در نتیجه احساس بى‏علاقگى و به دنبال آن عدم تمرکز حواس، بر شخص مستولى مى‏شود. 5. گوناگونى فعالیت‏هاى فرد - به خصوص اگر در توان او نباشد - باعث عدم تمرکز حواس مى‏شود. T}راه‏هاى مقابله با عوامل حواس‏پرتى‏{T براى مقابله با هر یک از عوامل یاد شده، باید به راه‏کار خاص و مناسب آن توجه کرد. نکات زیر مى‏تواند به عنوان راه‏کارهاى کلى، مؤثر واقع شود: 1. در ابتدا و قبل از هر چیز، براى تمام فعالیت‏هاى درسى و غیردرسى، برنامه‏ریزى کنید. اوقات شبانه‏روز را در یک جدول زمان‏بندى شده - از هنگام بیدارى تا موقع خواب - یادداشت و براى هر کارى، زمان خاص و مناسب معین کنید. بکوشید طبق همان برنامه تنظیم شده، به فعالیت‏هاى مشخص (کلاس، مطالعه، استراحت، عبادت، ورزش و ...) بپردازید. زمان معینى را در طول روز، براى اندیشیدن درباره موضوعات مختلف با تخیلات و افکار مزاحم، اختصاص دهید. این کار حداقل دو فایده مهم دارد: نظم و انضباط در تمام فعالیت‏ها - حتى در اندیشه‏ها و افکارتان - راه پیدا مى‏کند که خود بسیار ارزشمند است و نیز اگر افکار مزاحم در غیر زمان معین، به سراغتان آمد و باعث حواس‏پرتى شما شد، مى‏توانید به خود وعده بدهید که زمان اندیشیدن در این باره، فلان زمان خاص و معین است. پس براى هر کار و فعالیتى وقتى، مشخص کنید و در آن زمان به هیچ امرى، غیر از آن نپردازید. 2. اصول و قوانین لازم براى یک مطالعه سودمند را بشناسید و آن را به دقت رعایت کنید. در اینجا به چند مورد اشاره مى‏شود: الف. با تبیین هدف خویش از مطالعه و درس خواندن، احساس نیاز و انگیزه براى مطالعه را در خود افزایش دهید. ب. به هنگام مطالعه یا حضور در کلاس، از افکار یأس آفرین، کسل کننده و غیرمنطقى بپرهیزید و همواره امید، قدرت و توانایى را در ذهن خود حفظ کنید. ج. هنگام مطالعه یا سر کلاس، کاغذ و قلمى داشته باشید و یادداشت بردارید یا مطالب را خلاصه کنید تا در فضاى روانى درس و مطالعه قرار داشته باشید؛ نه اینکه به دنبال افکار و ذهنیات خود باشید. د. با پیش مطالعه وارد کلاس شوید و پرسش‏هایى که درباره درس به ذهنتان مى‏رسد، بلافاصله از استاد بپرسید. به خود اجازه ندهید سؤال مطرح شده، ذهنتان را به خود مشغول دارد و به تدریج از فضاى روانى کلاس خارج شوید. با این روش ساده، مى‏توانید فرایند تدریجى و محتواى درسى کلاس را پى‏گیرى کنید و خود را در فضاى درسى یا مطالعه قرار دهید. ه . زمان و مکان مطالعه، باید از نظر فیزیکى و روانى، از شرایط مناسب برخوردار باشد و عامل حواس پرتى (نظیر سر و صداها، سرما و گرما و نور کم یا خیلى شدید) از محیط مطالعه حذف شود.