یکی از پرسش‌هایی که در روزهای ماه مبارک رمضان پیش می‌آید، این است که آیا زنان باردار می‌توانند روزه بگیرند؟ آیا روزه‌داری برای مادر یا جنین عارضه‌ای دارد و اصولا با رعایت چه شرایطی مادر باردار می‌تواند روزه بگیرد؟
دکتر ثریا عالمی، جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان درباره روزه داری در زنان باردار می گوید:
«بارداری شرایط ویژه ای برای مادر ایجاد می کند، از جمله این که با تغییر هورمون ها، سیستم گوارشی تغییر می کند به گونه ای که تحمل حجم زیاد غذا برای برخی مادران دشوار می شود.
به این ترتیب مادران برای تامین انرژی مناسب باید تعداد کم غذا را به دفعات و با فواصل کم مصرف کنند تا میزان انرژی لازم دوران بارداری که حدود 300 کیلوکالری در روز، بیش از رژیم یک زن غیرباردار است، تامین کنند.
البته مقداری از این انرژی اضافی، با استراحت و کاهش تحرک مادر بویژه در ماه های آخر بارداری تامین می شود.
مسأله، دیگر تغییر گوارشی و مشکلاتی است که بویژه در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد و به حالت تهوع و استفراغ منجر می شود، طوری که بسیاری از مادران در این دوران دچار سوءتغذیه و کاهش وزن می شوند و نیاز به بستری در بیمارستان پیدا می کنند.
در سه ماهه اول بارداری که مهم ترین زمان رشد و نمو سلول های عصبی است، چنانچه جنین با کمبود تغذیه ای مواجه شود، احتمال بیماری های سیستم عصبی و مغزی افزایش می یابد
گرسنگی طولانی گاهی خود را با وجود کتون در خون و ادرار نشان می دهد که این ماده سمی برای مادر و جنین هر دو خطرناک است.
بدن به گونه ای تنظیم شده که عمدتا از گلوکز (قند) برای تغذیه سلول ها استفاده می کند و زمانی که تغذیه انجام نشود تا هشت ساعت کبد با ذخیره موجود، این نیاز را بر طرف می کند، اما پس از این زمان از منابع انرژی دیگر مثل پروتئین و چربی برای رفع نیازهای سلول ها استفاده می شود.
در مادر باردار، پروتئین نقش مهمی در رشد و نمو جنین دارد؛ بنابراین در شرایط گرسنگی طولانی و مصرف پروتئین برای تامین نیاز انرژی بدن، جنین با کمبود پروتئین مواجه می شود.
تحقیقات نشان می دهد در مادرانی که دچار سوءتغذیه بوده اند، نوزادان با وزن پایین تری متولد شده اند. در نوزادانی هم که با وزن پایینی متولد شده اند، احتمال بیماری به نام سندرم متابولیک زیاد است.
این کودکان در بزرگسالی دچار فشار خون بالا، ناتوانی در تحمل گلوکز و دیابت، افزایش چربی خون (تری گلیسیرید)، تنبلی تخمدان و چاقی می شوند. احتمال اختلالات تنفسی در این افراد وجود دارد. این مساله بویژه در کسانی رخ می دهد که در ماه های آخری که در رحم مادر بوده اند با کمبودهای تغذیه ای مواجه شده باشند.
اما در سه ماهه اول بارداری که مهم ترین زمان رشد و نمو سلول های عصبی و مغزی است، چنانچه جنین با کمبود تغذیه ای مواجه شود، احتمالبیماری های سیستم عصبی و مغزی و بیماری روانی شیزوفرنی افزایش می یابد.
از طرفی مادر در دوران بارداری بویژه سه ماهه سوم که جنین بیشترین افزایش وزن را دارد، به شدت نیاز به کلسیم و آهن و دیگر مواد معدنی و ویتامین ها دارد. همین طور باید به میزان کافی کالری دریافت کند تا سلامتش برای زمان زایمان و پس از آن در دوران شیردهی حفظ شود.»
در صورتی که زنان باردار در طول بارداری تهوع و استفراغ داشته باشند، روزه داری برای آنها مناسب نیست