* بلوغ زودرس جنسی درپسران
عواملی باعث بلوغ می شوند که کاملاً و به درستی برای ما شناخته نشده اند. یک محور مهم در بدن وجود دارد که ممکن است دربرگیرنده عوامل مربوط به بلوغ جنسی باشد که به نام محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز و غدد جنسی یا غدد فوق کلیوی، مورد توجه بسیار است. هیپوفیز هورمونهای گنادوتروپین را ترشح می کند و هیپوتالاموس هورمونهای محرک هیپوفیز را می سازد و آزاد می کند و این مسیر هورمونی به غدد هدف یعنی غدد جنسی یا فوق کلیوی ختم می شود. قبل از شروع بلوغ ترشحات هورمونی گنادوتروپین از هیپوفیز کم است ولی احتمالاً تحت تأثیر غدد جنسی مردانه کنترل می شود. برای اینکه در نمونه های تجربی و آزمایشگاهی دیده شده که اگر فرد مذکری قبل از بلوغ اخته شود در واقع کنترل غدد جنسی بر هورمون گنادوتروپین کاهش یافته و سطح «گنادوتروپین ها» افزایش می یابد. با شروع دوره بلوغ سطح هورمونهای جنسی بخصوص در خواب اوج می گیرد و بعد از اینکه دوره بلوغ شروع شد سطح هورمونهای جنسی و FSH/LH در طول روز و بیداری نیز افزایش می یابد. آندروژنها نیز توسط غدد یاد شده
ساخته می شود.
تستوسترون یا هورمون جنسی مردانه در زندگی جنینی از حدود هفته هفتم حاملگی در غدد جنین مذکر شروع به ساخته شدن می کند و ترشح آن افزایش می یابد. ترشح و افزایش تستوسترون باعث تغییرات و شکل گیری اعضای تناسلی خارجی یک فرد مذکر می شود. بلوغ در یک نوجوان مذکر با رویش مو در صورت، عقب رفتن خط رویش مو در پیشانی، وضعیت ظاهری بدن و لگن و اندامها، رویش مو در زیر بغل و ناحیه زهار به طرف بالا و به شکل لوزی شروع می شود. تغییر صدا نیز تقریبا در همین زمان اتفاق می افتد. تمامی این فرآیندها از حدود 11، 12 سالگی شروع می شوند و غالبا در یک دوره 5 ساله تکمیل می شوند. البته سن شروع بلوغ و مراحل تکمیل آن در افراد مختلف متغیر است.
چرا بلوغ زودرس مهم است؟
بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت بسیاری دارد؛ جنبه اول، سبب ایجادکننده است که پزشک متخصص با انجام آزمایش‌های لازم و پیگیری‌های منظم و دقیق کودک، طی مدت طولانی بە‌دنبال سبب ایجاد آن می گردد و جنبه دوم، اثر بلوغ زودرس بر رشد قدی و روانی کودک است. همچنین کودکان مقابل استرس‌های زمان جوانی قرار می‌گیرند و نمی‌دانند چه کار باید بکنند . آنها از نظرجسمی تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه کافی ندارند.
آیا لازم است بلوغ زودرس درمان شود؟
هنگامی که بلوغ در سنین پایین آغاز شود، رشد قدی کودکان بیشتر می شود و بە نسبت کودکان هم سن خود، قد بلندتری خواهند داشت ولی پس از ۲ یا ۳ سال رشد قدی متوقف می شود و آن ها در نهایت، بزرگسالان کوتاه قدی خواهند شد. از نظر شکل فیزیکی و ظاهری بدن نیز ممکن است مشکلاتی دیده شود. بە علاوه، از نظر روانی نیز این کودکان دچار مشکلات زیادی خواهند شد.
بنابراین درمان باید بسیار زود آغاز شود (قبل از سن استخوانی ۱۲ سال برای دختران و ۱۳ سال برای پسران). درصورت موفقیت، پزشک درمان را تا رسیدن کودک بە سن طبیعی بلوغ ادامه می دهد و سپس قطع می کند تا بلوغ بە طور طبیعی و در سن طبیعی پیش رود.
آیا می توان پیشگیری کرد؟
راه حل پیشگیری از بلوغ زودرس بە تغذیه و توجه بە رشد مناسب فرد بستگی دارد. والدین باید از چاقی مفرط فرزندان شان پیشگیری کنند و بە هیچ وجه مرغ و تخم مرغ ماشینی و فراورده های هورمونی را بە خصوص بە دختران خود ندهند. آمپول های تزریقی برائ جلوگیری از بلوغ زودرس نیز بسیار مضر می باشند و استفاده از آن بە هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود. همان طور کە مصرف داروهایی کە ممکن است منجر بە بلوغ زودرس شود نیز اصلا مناسب نیست. والدین باید مراقب باشند با دیدن علائم اولیه اگر لزومی بە درمان بود حتما درصدد درمان برآیند.
راه حل پیشگیری از بلوغ زودرس به تغذیه و توجه به رشد مناسب فرد بستگی دارد. والدین باید از چاقی مفرط فرزندان شان پیشگیری کنند و به هیچ وجه مرغ و تخم مرغ ماشینی و فراورده های هورمونی را به خصوص به دختران خود ندهند.
اثر زیان آور آمپول های تزریقی در بلوغ
آمپول های تزریقی برای جلوگیری از بلوغ زودرس نیز بسیار مضر می باشند و استفاده از آن بە هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود. همان طور کە مصرف داروهایی کە ممکن است منجر بە بلوغ زودرس شود نیز اصلا مناسب نیست. والدین باید مراقب باشند با دیدن علائم اولیه اگر لزومی بە درمان بود حتما درصدد درمان برآیند.
نکته مهم این است که هوش این کودکان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان هم‌سن است.
توصیه های ما برای جلوگیری از بلوغ زودرس
۱٫ والدین باید با ایجاد رابطه ی صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود، برای او پیدایش این تغییرات را توضیح دهند و او را از مراقبت ها ی ضروری آگاه کنند.
۲٫ ارتباط والدین با معلمان فرزندشان جهت بر قراری ارتباط دوستانه ی آنان با کودکان هم سن خود و جلو گیری از ایجاد مشکلات روانی در این زمینه.
۳٫ رعایت عوامل و شرایط فردی و خانوادگی و اجتماعی قابل کنترل (عوامل و شرایط ذکر شده در مورد علل بلوغ زودرس) جهت تعدیل و کاستن از عوارض و پیامدهای بلوغ پیشرس در زندگی حال و آینده ی این کودکان.
۴٫ مراجعه به پزشک متخصص جهت بررسی و درمان پیشرسی بلوغ کودکان برای پیشگیری از مشکلات استخوانبندی، رشد قدی و فیزیکی و انجام معاینات و آزمایش های مداوم.