خودزنی در کودکان

Question

سلام پسری دارم که در کلاس سوم ابتدایی درس میخونه ایشان جدیدا در انجام تکالیف و کارهای دیگه خیلی تنبلی میکنه و اصلا حرف گوش نمیکنه  وتا با مخلفت ما مواجه میشه بینهایت بحث میکنه و دلیل  میاره تا جایی که حتی اجازه نمیده ما بخوابیم ومدام دعوا وبحث میکنه و حتی گاهی شروع به خود زنی میکنه ومیگه بدن خودمه به شما ربطی نداره و یا به در و دیوار میکوبه اکثرا وقتی اجازه نمیدیم بره بیرون بازیکنه یا از بازی مموبایل محروم میشه و حتی برای کارهای شخصی معمولی با من و پدرش مخالفت میکنه و زیاد بحث میکنه به طوریکه نمیشه ما چیزی بگیم و اون مخالفت نکنه  به نظر شما برای اینکه به کارهاش برسه  ومثلا میگیم میری تو کوچه یه ساعته برگرد  پلی به حرف نمیکنه واینکه این اخلاق بحث کردنشو و خودزنی و دعوا رو کنار بذاره باید چیکار کنیم و همینطور با خواهر کوچیکش هم بحث میکنه و مدام به کار بقیه کار داره   و همینطور زیاد جواب میده  هر چقدر هم بی محلی میکنم وازش فاصله میگیرم باز هم دنبالم راه میره و حرف میزنه و میگه برای چی نباید این کارو بکنم

Answer 1

32-دوست عزیز رفتار فرزند شما ریشه در گذشته وکودکی او دارد ودر واقع فرزند شما در قبال رفتارهای غلط خود همیشه از این روش جواب گرفته است ولذا این روند را ادامه داده هنگامی که شما ناخواسته رفتار بد کودک خود را پاداش می دهید، این رفتار تقویت شده و به احتمال فراوان در آینده تکرار می شود. از سنین اولیه قوانین اساسی و انتظارات خود را از کودک پی ریزی و مقرر کنید. اگر برای رفتارهای بد کودک اجرای پیامدها بلافاصله بعد از ارتکاب عمل نادرست رخ ندهد و کودک این فرصت را داشته باشد که چندین بار عمل بدش را تکرار کرده باشد،  احتمال کمی وجود دارد که کودک قوانین شما را اجرا کند.
** درست زمانی که رفتار بد از کودک سر می زند با آن برخورد کنید. اجازه دادن به کودک به انجام کار بی ادبانه و تنبیه او پس از ساعتها و یا روزها چاره اندیشی باعث می شود که آنها نتوانند وابستگی بین تنبیه و کار بدشان را به درستی تشخیص دهند.
**کودک را به خاطر رفتارهایی که بی ادبانه و یا لوس بازی نیست تشویق کنید. اگر او مرتبا فقط به خاطر کارهای بدش تنبیه شود ممکن است شما را به عنوان کسی که همیشه عمل او را تصدیق نمی کند به ذهن بسپارد. به طور شفاهی و یا با خرید یک هدیه از کارهای خوب او قدردانی کنید تا به او نشان دهید که چه رفتاری ستودنی و مقبول است
  صحبت خود را قطع کنید تا زمانی که او از حاضر جوابی دست بردارد.
او را به رفتارهای مودبانه تشویق کنید                                                                                                                                                             محروم کردن موقتی :
روش محروم کردن موقتی یکی از جایگزین های مناسب برای تنبیه بدنی کودک است و به این صورت است که شما کودکتان را برای مدتی از فعالیتی محروم می کنید البته این محرومیت باید به گونه ای باشد که کودک شما احساس کند چیز باارزشی را از دست داده است. لطفا در استفاده از این روش به این نکات توجه کنید:
الف) دلایل محرومیت را برای کودک توضیح دهید
قبل از انجام هر اقدامی به کودکتان بگویید علت محروم شدن او، انجام فلان رفتار اشتباه بوده است و این محرومیت برای ترک رفتار نادرستش لازم است. البته دقت کنید که در ابتدا از این روش فقط برای یک رفتار اشتباه استفاده کنید و بعد از اصلاح آن رفتار، به سراغ رفتارهای نادرست دیگرش بروید و به یاد داشته باشید در صورت استفاده زیاد، این روش نیز مانند دیگر شیوه ها اثرش را از دست می دهد و بی نتیجه می  شود.
ب ) محل اخراج
در انتخاب محل تنبیه دقت کنید زیرا محل اخراج کودک باید جایی باشد که کودک احساس کند از چیزی محروم شده؛ مثلا برای کودکی که از هر موقعیتی استفاده می کند و به کوچه می رود، بستن در حیاط به عنوان تنبیه کار درستی نیست؛ زیرا شما همان چیزی را به او می دهید که دنبالش است. نکته بعدی این است که محل اخراج نباید تاریک و ترسناک باشد، مثلا حمام تاریک برای تنبیه کودک مناسب نیست.
ج ) مدت تنبیه
بعضی والدین برای تنبیه یک کودک دوساله مدت زمان یک ربع یا نیم ساعت را در نظر می گیرند! در حالی که باید برای هر سال، یک دقیقه تنبیه در نظر بگیرید،مثلا برای یک کودک دو ساله دو دقیقه تنبیه کافی است و برای یک کودک پنج ساله پنج دقیقه زمان مناسبی است.
د ) مقاومت
اما اگر کودک شما در مقابل تنبیه مقاومت کرد، مثلا از محل اخراج فرار کرد، به او بگویید که یک دقیقه دیگر به تنبیه‌اش افزوده می شود و مثلا به جای چهار دقیقه پنج دقیقه حق بازی ندارد. البته به یاد داشته باشید دقایق اضافی نباید بیش از سه دقیقه شود زیرا در این صورت اثرش را از دست می دهد.
عصبانی شوید
بعضی از کودکان خیلی لجباز هستند به گونه ای که انجام روش های ذکر شده، تاثیری بر آن ها ندارد، در این صورت اگر شما مقداری عصبانی شوید اشکالی ندارد و همین که شما به کودکتان با قاطعیت بگویید: «دیگه دارم از دستت عصبانی می شم!» مقاومتش را در هم می شکنید.
 از کودک رفع مسئولیت نکنید
نکته بعدی این است که نگذارید تنبیه کودک راهی باشد برای فرار از مسئولیت. مثلا اگر او در حین جمع کردن اسباب بازی هایش، کار بدی انجام داد، او را تنبیه کنید و دوباره بعد از تنبیه او را مجبور کنید کارش را ادامه دهد؛ زیرا ممکن است او یاد بگیرد برای فرار از مسئولیت کار بدی انجام دهد تا تنبیه شود و در حین تنبیه استراحت کند
تصحیح رفتار اشتباه :

اما روش دیگر جایگزین برای تنبیه کودکان، تصحیح رفتار اشتباه است. انجام این روش به این صورت است که شما از پیامدهای طبیعی برای از بین بردن رفتار اشتباه کودکان استفاده می کنید، مثلا برای کودکی که روی دیوار نقاشی می کند، این روش می تواند مفید باشد به این صورت که شما از کودک می خواهید قسمت نقاشی شده را با دستمال تمیز کند و اگر او انجام این کار را بلد نیست به او آموزش دهید و در صورت مقاومت دستانش را بگیرید و او را مجبور به تمیز کردن دیوار کنید. هنگامی که دیوار را کاملا تمیز کرد، به او بگویید: عزیزم دیوار خیلی تمیز شده، حالا ازت می خوام بقیه دیوار را هم تمیز کنی! و اگر دفعه بعد باز هم دیوار را کثیف کرد دوباره او را مجبور به تمیز کردن کنید. البته برای استفاده از این روش نکاتی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می کنیم:
الف) جبران اشتباه
از کودکتان بخواهید کار بدش را جبران کند، مثلا به خاطر حرف بدی که زده است معذرت خواهی کند یا اگر تمام ظرف ها را ریخته، آن ها را جمع کند.
ب) تمرین رفتار مثبت
حتما شما هم به خاطر دارید هنگامی که در مدرسه کلمه ای را غلط می نوشتیم، معلم مجبورمان می کرد مثلا املای درست آن کلمه را ده بار بنویسیم، انجام این روش هم به همین صورت است مثل تمیز کردن دیوار که کودک مجبور می شود قسمت دیگری از آن را نیز تمیز کند یا مثلا اگرتمام اتاقش را نامرتب کرد از او بخواهید علاوه بر اتاقش قسمت دیگری از خانه را هم مرتب کند.
ج) تحسینش کنید
هنگامی که کودک به جای کار اشتباهش کار درست و شایسته ای انجام داد او را تشویق کنید و برایش جایزه ای کوچک در نظر بگیرید.
د) مثل همیشه قاطع باشید
قاطع باشید و از حرف خودتان کوتاه نیایید، مثلا اگر قرار شد کودکتان اتاقش را تمیز کند باید تمامش را خودش تمیز کند.موفق باشید