نوجوانان و اعتیاد اینترنتی
بی تردید، اینترنت در زندگی افراد جامعه، تغییر اساسی به وجود آورده است.
اما امر متناقض این است که خود این تکنولوژی گاه موجب تقلیل و افت سایر روابط اجتماعی شده و تنهایی فرد را بیش تر کرده است.
اینترنت می تواند گریزگاهی برای کسانی که از مشکلات روانی رنج می برند و دچار تشویش، افسردگی و بی اعتمادی به نفس هستند نیز باشد. ارتباط مجازی از طریق اینترنت، محملی را برای گریز از واقعیت و وسیله ای برای ارضای نیازهای هیجانی و روانی به وجود می آورد.
کسی که در روابط واقعی بین فردی توفیق چندانی نداشته، اکنون از این طریق قادر می شود بی آن که چهره خود را برملا کند و نام خود را بگوید، روابط گسترده ای را برقرار نماید و احساسات خویش را بروز دهد.
پیامدش این است که منجر به ایجاد توهم صمیمیت می شود و وقتی واقعیت خارج، محدودیت های خود را نشان می دهد، واکنش های ناامیدانه ای را در فرد ایجاد می کند.
آثار اجتماعی و روانی
اعتیاد به اینترنت نیز مانند اعتیاد به مواد مخدر، الکل، سیگار یا کافئین، با علایمی هم چون افزایش نوسانات اخلاقی، سخن نگفتن با دیگران، قطع روابط اجتماعی، کم خوابی، نگرانی و استرس در کنار ضعف بینایی همراه است.
کودکان و نوجوانانی که به اینترنت دلبستگی فراوان پیدا می کنند و در حقیقت به آن معتاد می شوند، و برای ارضای خود ساعت های متوالی، بدون وقفه روی خط باقی می مانند و زمانی که امکان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند، دچار تشویق، لرزش دست و عصبانیت می شوند، استراحت و آرامش را فراموش می کنند و به اینترنت و وسوسه های آن فکر کرده و خیال پردازی می کنند.
غریبه در خانواده
در درجه نخست، وقتی یک نفر در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد، فرصت برقراری تعامل با سایر اعضای خانواده را از دست می دهد. همین امر، موجب تشکیل یک چرخه معیوب می شود که فرد هر روز بیش تر از گذشته از نظر عاطفی و روانی از سایر افراد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از اینترنت پناه برد.
این کم شدن روابط به نوبه خود موجب می شود فرد، مهم ترین منبع حمایت اجتماعی خود را تضعیف کرده یا احیاناً از دست بدهد.
از سوی دیگر، با گسستن یا تضعیف رابطه بین زن و شوهر یا والدین و فرزندان، آن ها به جای ارتباط باهم، شنیدن حرف های هم دیگر و گوش سپردن به درد دل عضو دیگر خانواده، محو فضای مجازی اینترنت شده و سعی می کنند تا خلا عاطفی به وجود آمده را با حضور شخص دیگری پر کنند.
افت تحصیلی
استفاده بیمارگونه از اینترنت، نوجوانان را از فعالیت های مفید و سازنده ای همچون انجام فعالیت های درسی، ورزش کردن و ارتباط با دوستان و هم سالان بازداشته و در فرآیند اجتماعی شدن آن ها مداخله می کند.
کار یا سرگرمی
د.
علایمی برای هشدار
شخص معتاد، اینترنت را به شرکت در فعالیت هایی که پیش از این، مورد توجه اش بوده، یا ارتباط با اعضای خانواده و دوستان ترجیح می دهد و بیش تر مایل است با افراد جدیدی که توسط اینترنت پیدا کرده ارتباط برقرار کند.
روزی چندبار و به طور مرتب، پست الکترونیکی خود را چک می کند و هنگام اتصال، متوجه گذشت زمان نیست.
از خواب و استراحت صرف نظر می کند و بدون اینترنت، حالت آشفتگی، عصبانیت، بداخلاقی و در نهایت افسردگی پیدا می کند و زمانی که این امکان فراهم شود، تمام حالت های فوق در او از بین می رود.
وداع با اخلاق!
دسترسی از طریق اینترنت به عکس های مستهجن، از جمله مواردی است که جنبه اعتیادآور پیدا می کند و ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول کرده است.
حتی اگر کودکان در استفاده از اینترنت زیاده روی نکنند، یک جست وجوی ساده برای دست یابی به مطالب مفید، ناخودآگاه می تواند پایگاه های غیراخلاقی را ظاهر نماید. انبوه نامه های الکترونیکی، همچون سیل به صندوق پست الکترونیکی کودکان سرازیر می شود که همه گونه اطلاعات و مطالب در این زمینه را ارائه می دهند.
البته راه هایی همچون استفاده از نرم افزارهای کنترلی وجود دارد. اغلب برنامه های پست الکترونیکی نیز قابلیت فیلتر و مسدودکردن نامه های گوناگون را دارند.
جاده پیش گیری و درمان
در صورت بروز هرکدام از علایم اعتیاد، منع کامل دسترسی به اینترنت نیاز نیست و توصیه نیز نمی شود. بلکه ایجاد ساختاری که در نهایت به کاهش این دسترسی تا مرز اعتدال منجر شود لازم است.
برای مثال، استفاده یک نوجوان از شش ساعت در روز، به یک ساعت کاهش یابد.
استفاده از وسایلی مثل ساعت زنگ دار برای نشان دادن مدت زمان اتصال در اتاق فرزندتان می تواند مفید باشد.
بهتر است در ازای کاهش اتصال به شبکه، برای او پاداشی در نظر بگیرید یا در صورت تخلف، مجازاتش کنید. اگر رایانه فرزندان در اتاق او یا در محل مجزا قرار دارد، انتقال آن به مکانی مثل آشپزخانه، اتاق ناهارخوری یا هر مکانی در منزل که به راحتی بتوان رایانه را مشاهده کرد می تواند به شما کمک کند.
تهیه فهرستی از فعالیت های جایگزین، مفید است. به تناوب، استفاده از اینترنت را با دیگر سرگرمی های جذاب جایگزین کنید.
استفاده افراطی از اینترنت، می تواند پوششی برای مشکلات گوناگونی باشد که فرزندتان با آن رو به روست و در این حالت، نیاز به درمان های خارج از خانه به کمک متخصص احساس می شود. در این حالت می توانید از مشاوران مدرسه یا مراکز درمانی کمک بگیرید.
سوتیتر
کودکان و نوجوانانی که به اینترنت دلبستگی فراوان پیدا می کنند و در حقیقت به آن معتاد می شوند، و برای ارضای خود ساعت های متوالی، بدون وقفه روی خط باقی می مانند و زمانی که امکان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند، دچار تشویق، لرزش دست و عصبانیت می شوند، استراحت و آرامش را فراموش می کنند و به اینترنت و وسوسه های آن فکر کرده و خیال پردازی می کنند.