از جمله کارها و اقداماتی که به منظور کاهش ترس کودک از تاریکی می توان انجام داد عبارتند از:
۱) علت اصلی ترس کودک را باید شناخت
برای مثال، پدر و مادر می توانند نسبت به رفتارها و رویدادهای روزانهٔ فرزند خود حساس باشند و تغییرات محیطی او را ـ اعم از خانه، مدرسه و دوستانش ـ مورد بررسی قرار دهند، حتی می توانند، علایق و انگیزه های جدید او را بشناسند. گاهی که کودک به شدت ترسیده است و قادر به بیان کلامی ترس خود نیست، می توانید از او بخواهید که با رسم نقاشی، ترس خود را به تصویر در آورد.
آن گاه دقت کنید که کودک چه می کشد و با چه رنگ هائی آن را رنگ آمیزی می کند. معمولاً اضطراب ها و ترس ها با رنگ های تیره، مات و تاریک رسم می شوند و گاهی هم کودک با خط خطی کردن چهره ای که کشیده است، سعی در از بین بردن و محو کردن عامل ترس خود دارد. پس از نقاشی، می توانید با کودک دربارهٔ اثرش صحبت کنید و با سئوالات ساده ای که از او می پرسید، علت ترس او را جویا شوید. برای مثال، می توانید بپرسید: ”شکلی که کشیده ای، شبیه چیست؟ تو را به یاد چه چیزی می اندازد؟ و ...“
● در این خصوص توجه به دو نکته ضروری است؛
▪️ کودک را وادار به نقاشی از موضوعی که باعث ترس او شده است، نکنید.
▪️ اجازه دهید که او ابتدا احساس امنیت و آرامش کند و در صورت تمایل تصویر خیالی خود را رسم کند.
۲) زمان خواب کودک را می توان با تداعی های خوش و آرامش بخش همراه ساخت
انجام مراسمی برای خوابیدن به کودک امنیت و آسودگی خیال می دهد. برای مثال، مسواک زدن، شب بخیر گفتن، پوشیدن لباس خواب، شنیدن داستانی ساده و یا خاطره ای از دوران کودکی می تواند دلهره و اضطراب کودک را کاهش دهد.
۳) با روشن نگه داشتن یک چراغ کم نور و یا چراغ خواب می توان اتاق کودک را از تاریکی محض در آورد
دقت داشته باشید، چراغ خواب را جائی قرار دهید که نور آن موجب سایهٔ وسایل اتاق بر روی دیوار نشود، زیرا کودکان با خیال پردازی های خود سایه ها را به صورت اشباح و موجودات خیالی تجسم می کنند. در مواردی نیز، استفاده از یک چراغ قوهٔ کوچک که کودک بتواند آن را زیر بالش خود بگذارد، به او آرامش خیال می دهد.
۴) بعد از آن که چراغ اتاق را خاموش کردید، چند دقیقه نزد کودک بمانید و دربارهٔ روزی که گذرانده است، با او صحبت کنید
زمانی که قصد ترک اتاق را دارید، این اطمینان را به کودک بدهید که هر وقت شما را صدا کند، فوری نزد او خواهید رفت. چنان چه احساس می کنید کودک شدیداً از تاریکی ترسیده است، می توانید تا زمانی که او کاملاً به خواب نرفته است، نزد او بمانید.
۵) اگر کودک عادت دارد که نیمه های شب از خواب بیدار شود، هیچ گاه او را به اتاق خواب دعوت نکنید، زیرا ترک چنین عادتی دشوار و سخت است
در عوض می توانید با گفتن جملاتی اعتماد به نفس او را تقویت کند، ترس را از دل او بزدائید. به عنوان مثال، می توانید به او بگوئید: ” از این که دختری دارم که تنها در اتاقش می خوابد، احساس غرور و افتخار می کنم.“
۶) زمانی که کودک وحشت زده از خواب می پرد، سعی نکنید با انتقاد و یا سرزنش، کودک را مورد تحقیر قرار دهید
و یا احیاناً به این دلیل که شما را از خواب بیدار کرده است، او را از خود برنجانید و یا دچار احساس گناه کنید، بلکه صبورانه نسبت به ترس کودک و منشأ آن کنجکاوی به خرج دهید و از او بخواهید در صورت تمایل دربارهٔ ترسش و یا موجوداتی که در خواب دیده است، صحبت کند، زیرا از این طریق ترس و وحشت کودک کاهش می یابد و راحت تر می تواند به مقابله با آن بپردازد.
۷) گاهی انجام برخی بازی ها و سرگرمی ها در تاریکی می تواند موجب کاهش ترس کودک از تاریکی شود
به عنوان مثال، پدر و مادر می توانند جلوی نور شمع به سایه بازی با انگشتان بر روی دیوار بپردازند و یا در تاریکی جایشان را تغییر دهند و از کودک بخواهند آنها را پیدا کند. هدف از انجام این بازی ها آن است که کودک به تاریکی عادت کند و دریابد که اشیاء در تاریکی هیچ تفاوتی با زمانی که هوا روشن است، نمی کنند.