بسم الله الرحمن الرحیم
آداب الهی و بهداشتی از شیر گرفتن کودک
شیر دادن و گرفتن یک دستور الهی در قران است :
* قران مدت معمولی شیر دادن را برای کودک 2 سال کامل ( 24 ماه ) اعلام فرموده است :
- آیهء 233 سوره مبارکه بقره : و الوالداتِ یُرضِعنَ اَلادَهُنَّ حولَینِ کامِلَین ارادَ اَن یُتِّمَ الرَّضاعَةِ
* این مدت با مشورت والدین می تواند تا 30 ماه ادامه یابد به شرط وجود شرایط خاص مانند :
- ضعف چشم گیر در کودک
- بیماری ویژه
- شرایط روانی مادر و کودک
و ...
شیر گرفتنِ کودک :
* مرحله ای از مراحل زندگی انسان به شمار می آید که شایسته است با آداب ویژه الهی و بهداشتی انجام گیرد تا
موجب آسیب بدنی و روانی و معنوی کودک نشود .
* شیر گرفتن نباید بنابر راحت طلبی مادر و قبل از مدتِ قرانی باشد.
* معمولاً شیرگرفتن کودک مرحله ای قابل توجه در زندگی کودک به شمار می رود که :
- رابطه و وابستگی جدید بین مادر و
کودک بوجود می آورد .
- کودک یک قدم از وابستگی به استقلال
بر می دارد.
- بطور باطنی در تکوین شخصیت کودک
تاثیر دارد.
* گرفتن شیر از کودک در مدت تعیین شده در قران :
- به کودک انعطاف می بخشد / موجب پایداری در زندگی بعدی می شود / انعطاف خاص در روانِ کودک پدید می آورد/
کودک از نظر باطنی نظم پذیر می شود و .....
- به تجربه ثابت شده است که :
کودکانی که زودتر از شیر گرفته شده اند کمتر متکی به خود بوده و استقلال کمتری دارند.
کودکانی که به موقع از شیر گرفته شده اند استقلال بیشتری دارند / لوس نبوده و پایدار تر هستند/ حالت عاطفی
بهتری دارند/نظم پذیر هستند و .....
* در اثر شیر گرفتن کودک ، حالات مادر و سینهء او دچار تغییرات خاصی می شود :
- تعادل مواد خونی مادر تا مدتی که به حالت عادی بازگردد بر هم می خورد مثل پایین و بالا شدن چربی ، قند وآهن و...
- بدن مادر در اثر تغییرات هورمونی و خونی تا مدتی بطور محسوس یا نامحسوس دگرگون می شود
- ممکن است فشار خون مادر دچار نوسان شده و اختلال در جریان پریود حاصل شود .
- ممکن است در سینه مادر تغییرات و ترشحات و موارد خاصی بوجود آید .
- باید مادر توجه داشته باشد که هیچکدام از این امور نگران کننده نبوده و پس از مدت کوتاهی بر طرف می شود.
* در مدت شیر گرفتن کودک ، معمولاً در کودکان حالات ویژه ای مشاهده می شود :
- کودک احساس می کند که با شیر گیری ، مادر را با از دست دادن سینه اش از دست می دهد.
- باید با کودک از نظر عاطفی و روانی به گونه ای برخورد نمود که این احساس در کودک پدید نیاید که متاسفانه در
صورت بوجود آمدن آن ، عوارض روانی خاصی ایجاد می شود .
- این مدت باید به گونه ای با مراقبت های خاصی سپری شود تا مشکلات تغذیه در کودک ایجاد نشود مثل بی اشتهایی /
بد غذائی / و ...
- لذا باید حداقل 6 ماه قبل از شیر گرفتن کودک ، همراه با شیر تغذیهء مناسب نیز صورت گیرد.
- دقت لازم در ایام شیر گیری در تغذیه کودک از سفارشات ائمه هدی علیهم السلام می باشد.
آداب ویژه از شیر گرفتن کودک عبارتند از :
1- توافق پدر و مادر در زمان آغاز شیرگیری بنابر دستور قران کریم
- شایسته است که این امر با طلب خیر از خدا بوده و با نظر اولیاءِ الهی باشد .
2- انتخاب زمانِ معنوی برای این امر :
- بهتر است انجام اولین مرحلهء آن در ایام ملکوتی شروع شود .
- مثل روز تولد ائمه علیهم السلام / ماه مبارک رجب یا شعبان / اعیاد مذهبی مثل غدیر و ....
3- شروع در مکان مناسب :
- به هر حال در صورت امکان ، بهتر است که در مکان دارای ملکوت آغاز شود .
- مثل مشاهد و حرم مقدسه اهل بیت علیهم السلام – حرم حضرت عبدالعظیم و ...
4- قربانی :
- چون مرحله ای مهم در زندگی عاطفی و روانی کودک است شایسته می باشد که با قربانی همراه باشد .
- قربانی حداقل یک خروس آثار ویژه دارد.
5- صدقه و احسان و انفاق :
- قبل از آغاز اولین مرحله شایسته است صدقه ای مناسب کنار گذاشته شود .
- البته تا پایان شیر گیری لازم است این امر تداوم داشته باشد .
6- قرائت قران و ادعیه :
- شایسته است که این امر با صلوات و قرائت سوره های حمد / توحید / کافرون / فلق / ناس / آیة الکرسی
باشد
- زیارت عاشورا و حدیث شریف کساء از سفارشات بزرگان می باشد .
7- انجام تدریجی شیر گیری :
- لازم است این امر به تریج در وعده های قبل از ظهر و بعد از ظهر بطور روزانه کم شود .
- فاصله های وعده های قطع شده نباید با شیر دادن شکسته شود .
- فاصله های وعده های شیر دهی و قطع نشده لازم است که به تدریج کم و طولانی شود .
- کم کم آن را به یک وعده رسانیده و سپس آن را هم باید قطع نمود.
8- تداوم شیر دهی در خواب :
- شایسته است که شیر دادن قبل از خواب و هنگام بیدار شدن تا دو هفته بعد از قطع روزانه ادامه داشته باشد .
- در این مدت کودک را می توان تا مدتی بواسطه با شیشه سرگرم داشت .
9- دوری از هر گونه تحریک شیر خواهی کودک :
- اطرافیان کودک بویژه مادر باید از هرگونه امور تحریک کننده شیر خواهی کودک دوری کنند
- اگر همیشه در مکان خاصی به کودک شیر داده می شد مادر نباید مقابل چشم کودک در آن مکان قرار گیرد .
- مادر باید مراقب عدم توجه کودک به سینه های خود باشد .
- مادر اگر کودک را با زبان خاصی شیر می داده در مدت شیر گیری نباید از آن استفاده کند
10- تغذیه جایگزین :
- مادر باید زمان شیر خواهی کودک خود را پیش بینی کند و برای آن زمان غذا یا نوشیدنی مناسب آماده داشته
باشد .
- بهتر است از غذا و نوشیدنی استفاده شود که مورد توجه و علاقه کودک می باشد .
- البته این امر اگر با قاشق یا شیشه باشد مانعی ندارد.
- باید از پستانک در این مدت به شدّت پرهیز شود که اثر سوءِ روانی دارد
11- پرهیز از موارد ترسناک :
- از گذاشتن امور ترسناک یا فلفل و ... بر روی سینه باید خود داری شود .
- البته ایجاد ترحم برای کودک در این امر مانعی ندارد . مثلاً می توان با چسب زخم بر روی سینه احساس ترحم
کودک را تحریک نمود ...
12- سرگرمی مناسب :
- سرگرم کردن کودک با سر گرمی های مناسب معمولاً هوس سینه را در کودک کم می کند .
- اسباب بازی های جدید / سر گرمی های تازه / همبازی های مورد علاقه / فضای ویژه و ... در این مدت
برای ایجاد تعادل روانی کودک بسیار خوب است
13- تداوم و تشدید حالات عاطفی :
- قطع شیر دهی نباید با قطع عاطفه و کم شدن آن همراه باشد که قطعاً آسیب روانی ایجاد می نماید .
- مادر باید در این مدت حوصله بیشتری به خرج بدهد / نوازش زیادی ابراز نماید / و ....
البته پدر و اطرافیان آن لازم است مادر را در این امر یاری نموده و همراهی جدی تری داشته باشند
14- اختتام با تربت حضرت سید الشهداء علیه السلام
- شایسته است آخرین بار شیر دهی با تربت مقدسة حضرت سیدالشهداء علیه السلام و ذکر مناقب و مصائب
آنحضرت باشد .
- برای بار آخر شایسته است که مادر سینه خود را با تربت آنحضرت مُهر کند
- چقدر مناسب است که به هنگام نا راحتی های کودک در این مدت مادر به یادِ کودک شش ماهه امام در
عاشورا باشد.
* برای تشدید اتصالات ولائی ، مادرانِ با ایمان و عاشق ولایت در این لحظات کودکان خود را
تفدیه به ساحت مقدس حضرت حجة بن الحسن المهدی ( ارواحنا له الفداء ) می نمایند تا
که کودکشان سرباز شایسته ای برای آنحضرت باشد .