برخورد با بچه لجباز زير دوسال

Question

با سلام دختري ١٨ ماهه دارم، كه به شدت لجباز است و اگر از كاري او را نهي كنيم دوباره و بارها ان كاررا انجام مي دهد ، به صورتي كه به بسياري از وسايل آسيب وارد مي كند و احتمال خطر جاني براي خودش دارد و در نتيجه بنده هم شديدا عصباني شده و باهش برخود خشونت آميز مي كنم، لطفا راهنمايي بفرماييد كه در اين جور مواقع چگونه برخورد كنم و در كل با اين نوع بچه بايد چگونه برخورد كرد، با تشكر

Answer 1

هيچ كودكي لجباز به دنيا نمي‌ايد. لجبازي يك معلول است كه علت‌هاي متعدد مي‌تواند داشته باشد خيلي وقت ها رفتارهاي غلط ما مي‌تواند به لجبازي كودك خودمان منجر شود و باعث مي‌شود كودك فحش بدهد، عصبي بشود و توهين كند.و.... و جالب اينجاست كه خودمان كبريت كشيده و خانه را به آتش مي‌كشيم سپس كودك را تنبيه و يا دعوا مي‌كنيم كه چرا لجبازي مي‌كني. معمولا كارشناسان روان‌شناسي و تربيت فرزند عوامل زير را در لجبازي كودكان موثر مي‌دانند:

1. كمبود محبت: هر كودكي كه محبت نبيد قطعا لجباز مي‌شود. لجبازي حاصل بي‌محبتي است. حال كه فهميديم بايد به او محبت كنيم ولي چگونه محبت كنيم كه لوس نشود و از اونور نيفته؟ محبت مصاديق متعدد دارد. مثلا بوسيدن كودك، در آغوش گرفتن او، توجه به او و به حرفهايش، بازي كردن با كودك؛ گفتگوي نرم و ملايم با كودك بطور مستمر و همه روزه و...

2. تنبيه بدني: مهمترين عامل لجبازي كودك كه به پرخاشگري نيز منجر مي‌شود، تنبيه بدني است. تحت هيچ شرايطي (دقت كنيد: گفتم هيچ شرايطي) تنبيه كودك صحيح نيست. با تنبيه هيچ چيز عوض نمي‌شود كه بدتر و وخيم‌تر هم مي‌شود. خوب حتما سوال مي‌كنيد پس چكار كنيم؟ واقعا نبايد اصلا تنبيه كرد؟ چرا بايد تنبيه كرد اما نه تنبيه بدني. تنبيه به معناي آگاه ساختن است نه كتك زدن. تنها روش تنبيه صحيح محروم كردن كودك از چيزهاي مورد علاقه‌اش است. مثلا اگر كودك شما ناجور و با غر و نق و اه غذا مي‌خورد مي‌توانيد بگوييد تا وقتي غذايت را كامل و درست نخوردي از كارتون تلويزيون خبري نيست. دقت داشته باشيد كه بايد با محبت و مهرباني و در عين حال با قاطعيت بگوييد و اصلا هم كوتاه نياييد. يعني در كمال آرامش و مهرباني مي‌گويم: پسر گلم، دختر قشنگم هر وقت غذاتو تموم كردي تلويزيون حق داري نگاه كني باشه عزيزم؟ ممكنه او گريه كنه و جيغ و داد بزنه. مانعي نيست. شما صبور باشيد و باز روي شرط خود اصرار كنيد. و تا وقتي كه غذايش را تمام نكرد صبور باشيد و تلويزيون روشن نكنيد. باز تكرار مي‌كنم دعوايش نكنيد،‌سرش هوار نكشيد، فحش ندهيد، نزنيدش و...

3. سرزنش كردن و بيان عيب و نقص‌ها بطور مستقيم و يا جلو ديگران به شدت كودك را لجباز مي‌كند. اينجا يك حديث هم از امام علي عليه‌السلام داريم كه مي‌فرمايند: «الافراط في الملامه يشب نار اللجاجه» زياده‌روي در ملامت و سرزنش باعث برافروخته شدن آتش لجاجت مي‌شود.

4. يكي ديگر از عوامل لجبازي كودكان، يكي به دو كردن خود والدين است. وقتي والدين با هم جر و بحث مي‌كنند و هر كدام سعي مي‌كند ديگري را محكوم كند و احيانا با صداي بلند و توهين هم همراه است، قطعا قطعا (نه 90 درصد) بلكه صد در صد كودك لجباز و اهل فحش و ناسزا مي‌شود. همانگونه كه حرف زدن و فارسي حرف زدن را از من و شماياد گرفته، لجبازي، فحش و توهين را هم ياد مي‌گيرد. مهم نيست كه از ما ياد بگيرد يا از كساني كه با آنها رفت و آمد مي‌كنيم. پس مراقب خودمان باشيم و با هم جر و بحث و بگو مگو نكنيم.

5. از ديگر عوامل بسيار مهم در لجبازي و حرف گوش نكردن كودك، امر و نهي‌هاي بسيار زياد و پشت سر هم است. برخي پدرها و مخصوصا بعضي از مادرها تند تند كودكشان را امر و نهي مي‌كنند. مثلا در يك دقيقه 12 بار امر مي‌كنند كه نكن، بشين، برو، پاشو، نريز، دستتو نزن به اونجا، خاموشش كن، كمش كن، بنويس، زود باش، مگه بهت نگفتم و... اينها امر و نهي است و نتيجه‌اش لجبازي. انتخاب با شماست.

6. محكوم كردن كودك هنگام خطايي كه انجام داده ولي آنرا انكار مي‌كند نتيجه‌اش لجبازي است. مثلا كودك شيشه را شكسته و به دروغ مي‌گويد من نشكسته‌ام. حالا من ثابت مي‌كنم كه او شكسته و محكومش مي‌كنم. معمولا در اينگونه موارد كودك لجباز مي‌شود و مي‌گويد دلم ميخواد. اصلا عمدا شكستم، تا چشت درآد. پس اگر كودك انكار كرد، ما در صدد اثبات آن تلاش نخواهيم كرد بلكه به فكر راه‌حل مي‌افتيم كه چرا كودك من دروغ ميگه و خطايي را كه مرتكب شده انكار مي‌كند.