مشکل من اينه که خيلي بيش از پيش به پسرم وابسته شدم پسرم هشت ساله و نيمش هست.چکار کنم؟

Question

در اين حد كه همش دوست دارم از محل كارم مرخصي بگيرم و بيام خونه پيشش‬: ميام خونه هم همش نشستم كنارش ، همش هرچي اون بگه گوش ميكنم پسرم تابستان خيلي مريض شد ، آلرژي گوارشي پيدا كرد ، ممنوعيت غذاييش زيادشد ، و همه چيز تا رب گوجه و انواع سس و آبليمو و ..... رو توخونه تهيه ميكنم بيشتر از اينكه پسرم به من وابسته باشه:من به اون وابستم

Answer 1

وابستگی بیش از حد مادر به فرزند و سندرم آشیانه خالی
باید توجه داشت در بحث از آشیانه خالی آنچه بیش از پیش حائز اهمیت است، احساس تنهایی در زنان است که به گفته آنتونی گیدنز در اَبرمادران بیش از سایر مادران به چشم می‌خورد. ابرمادران، مادرانی هستند که بیشترین نفوذ را بر فرزندان داشته و آنان را به شدت مدیریت کرده و در عین حال بیشتر زمان خود را به رسیدگی به امور فرزندان اختصاص داده‌اند.

امروزه با روند کاهش جمعیت و افزایش جمعیت بزرگسال کشور با مسائلی مانند احساس تنهایی، افسردگی و بروز سندرم آشيانه خالي در جمعیت میانسال و سال‌خورده؛ به‌ویژه زنان مواجه هستیم.
 سندرم آشيانه خالي (Empty nest syndrome) به احساس افسردگي، ناراحتي و اندوهي گفته مي‌شود که توسط والدين و يا سرپرست فرزندانی تجربه و احساس مي‌شود که بزرگ شده و خانه کودکی خود را ترک مي‌کنند. اين حالت اغلب پس از رفتن فرزندان به دانشگاه در شهر ديگر، ازدواج، مهاجرت و یا مستقل شدنشان به وجود می‌آيد و البته احتمال ابتلاي زنان به اين افسردگی بيشتر از مردان است.

دکتر محسن دوست‌کام؛ روانپزشک خانواده این سندرم را چنین معرفی می‌کند: سندرم آشیانه خالی به مجموعه‌ای از علائم و نشانه‌های شبه‌افسردگی اطلاق می‌شود که اغلب در زنان، پس از آن‌که آخرین فرزند، آنها را ترک کرد، ظاهر می‌شوند.

هم‌آیندی سندرم آشیانه خالی با یائسگی و بازنشستگی
وی در ادامه به همراهی این سندرم با سایر مسائل فردی و اجتماعی اشاره می‌کند و می‌افزاید: به‌طور معمول این سندرم با یائسگی زنان و یا بازنشستگی مردان؛ یعنی در حدود سال‌های 40 تا 50 زندگی همراه است. هر چه فاصله سنی آخرین فرزند با والدین کمتر باشد، این هم‌آیندی بین سندرم با یائسگی زنان و یا بازنشستگی مردان نیز به احتمال کمتری رخ می‌دهد.

والدینی که در معرض آسیب هستند
این روانپزشک در مورد این‌که چه والدین و یا زنانی بیش از دیگران در معرض آسیب هستند می‌گوید: والدین و یا زنانی که فعالیت‌های جبران‌کننده‌ای نظیر حفظ رابطه با فرزندان، برقراری ارتباطات جدید با فامیل و دوستان، مسافرت و ... انجام نمی‌دهند و نیز والدینی که خود را آماده این موقعیت نکرده باشند و یک‌باره با این وضعیت روبه‌رو شوند و در نهایت زوجینی که یکی از دلایل تداوم ازدواجشان، فرزندان آنان بوده است و به نوعی شاید مهم‌ترین پایبندی خود را به ازدواج از دست داده باشند؛ بیشتر در معرض ابتلا به سندرم آَیانه خالی هستند.

بنابراین همراه شدن بازنشستگی و یا یائسگی زنان هم‌زمان با خالی‌شدن خانه از حضور فرزندان، می‌تواند موجب بروز احساس تنهایی در زنان شود. اغلب، زنان تنهایی را به معنای علاقه به گوشه‌نشینی، ابراز نکردن احساسات، ناراحت بودن از تغییر و عدم اعتماد به نفس، و نداشتن قدرت می‌دانند و این احساس را همراه با احساساتی مانند ناتوانی، پیری و سالمندی باور کرده و می‌پذیرند.

سجاد موسوي روانشناس احساس ناراحتي و دلتنگی در چنين مواقعي را طبيعي می‌داند و معتقد است: در این حالت كاملاً طبيعي است که مادر و یا پدر بخواهد در زمان غيبت فرزندان زماني را در اتاق او بگذراند تا احساس نزديکي بيشتري به او کند.

علائم سندرم آشیانه خالی چیست؟
وی در ادامه در مورد علائم سندرم آشیانه خالی می‌افزاید: اگر فرد احساس کند که زندگي مفيد او به پايان رسيده و يا زياد گريه کرده يا آنقدر دچار ناراحتی هست که دوست ندارد دوستان و‌ آشنايان را ببيند يا سر کار برود، احتمالاً دچار سندرم آشیانه خالی شده و بهتر است با يک متخصص روانشناس یا روانپزشک مشورت کند.

باید توجه داشت در بحث از آشیانه خالی آنچه بیش از پیش حائز اهمیت است، احساس تنهایی در زنان است که به گفته آنتونی گیدنز در اَبرمادران بیش از سایر مادران به چشم می‌خورد. ابرمادران، مادرانی هستند که بیشترین نفوذ را بر فرزندان داشته و آنان را به شدت مدیریت کرده و در عین حال بیشتر زمان خود را به رسیدگی به امور فرزندان اختصاص داده‌اند.

حس مادریِ به شدت قوی در زنان باعث می شود که آنها بیش از آن‌که به نیازهای خود توجه کنند، درصدد رفع نیازهای اعضای خانواده خود به‌خصوص فرزندانشان باشند. گاه این توجه به حدی است که زنان را کاملاً غرق در دنیای فرزندانشان می‌کند. بنابراین با ترک خانه از سوی فرزندان این رفتار آنان از سوی مادر به درست یا غلط به عدم پشتیبانی و حمایت‌های عاطفی و قدرنشناسی از سوی فرزندان تعبیر شده و این زنان را که در عین حال احساس بی‌کفایتی و عدم توانمندی می‌کنند، دچار افسردگی و احساس تنهایی مفرط می‌کند.

برای کاهش این احساس تنهایی و کنترل سندرم آشیانه خالی، والدین و به‌خصوص زنان نیازمند برنامه‌ریزی جهت افزایش روحیه کارآمدی و توانمندی در خود هستند. به عنوان مثال باید به دنبال گذران وقت خود با مسافرت‌های سیاحتی و زیارتی، امور خیریه، یا دیگر فعالیت‌های جبرانی مانند فعالیت‌های آموزشی با استفاده از امکانات فرهنگسراها و مجموعه‌های فرهنگی- ورزشی و همچنین به دنبال برقراری ارتباطات اجتماعی جدیدتر باشند؛ چراکه از نظر متخصصان بهترین روش مقابله با این سندرم، پیش‌بینی و برنامه‌ریزی برای اقدامات جبرانی و حمایتی برای آن است.