ويژگي هاي دوقلوها
حامد سيامکي خبوشان کارشناس ارشد روان شناسي باليني و عضو سازمان نظام مشاوره و روان شناسي با بيان اين مطلب به خراسان ادامه مي دهد: از سوي ديگر ويژگي هاي شخصيتي و رواني والدين و شرايط محيطي از زمان انعقاد نطفه، ساختار شخصيتي قل ها را تحت تاثير قرار مي دهد.والدين بايد بدانند دوقلوها به علت رشد همزمان، ويژگي ها و خصوصيات منحصر به فردي دارند. نحوه قرار گرفتن قل ها کنار يکديگر، فشار عصبي و رواني وارد شده به مادر به علت داشتن دوقلوها، وزن کم آن ها، فضاي کم محيطي براي حرکت دوقلوها در رحم مادر، چسبندگي دوقلوها به يکديگر باعث شکل گيري ويژگي هاي شخصيتي در دوقلوها مي شود که تا آخر عمر با آن هاست. زمينه هاي استرس، اضطراب، کج خلقي، پرخاشگري و ديگر ويژگي هاي شخصيتي دوقلوها تحت تاثير اين محيط و تنش هاي وارده به مادر ايجاد مي شود و ممکن است کيفيت زندگي آن ها را دگرگون کند.
از سوي ديگر تربيت و پرورش دوقلو ها به خصوص در ۳ سال اول نيازمند ظرفيت جسماني و رواني زيادي از والدين به ويژه مادر است. با توجه به اين که دوقلوها شباهت هاي ظاهري زيادي به هم دارند، والدين به اشتباه تصور مي کنند از نظر رواني و هوشي نيز به هم شبيه هستند و حتي با وجود ديدن تفاوت ها، ناخواسته آن ها را مثل هم مي بينند.طبق تحقيقات قل اول يعني فرزندي که زودتر به دنيا آمده، تفاوت هاي چشمگيري با قل دوم که ديرتر به دنيا آمده است، دارد.قل اول از نظر تيپ شخصيتي لجبازتر، مقتدرتر و ديرجوش تر است. در مقابل قل دوم سلطه پذير است و منافع ديگران را بيشتر در نظر مي گيرد.بنابراين داشتن رفتار و برخورد يک شکل با دوقلوها از اساس نادرست است.
رفتارهاي ناکارآمد
پوشاندن لباس هم شکل، خريد لباس هاي مشابه، در يک زمان به هر دو غذادادن، تعويض پوشک همزمان کار صحيحي نيست و والدين نبايد داشتن دوقلو را به معناي تکرار يک کار و يک رفتار با آن ها تفسير کنند. والدين بايد درک کنند که دوقلوها با وجود شباهت هاي ظاهري ۲ شخصيت کاملا متفاوت دارند. بسياري از والدين با در نظرگرفتن بيش از حد شباهت هاي دوقلوها به يکديگر، ناخواسته زمينه جذب و دلبستگي بيش از حد آن ها به يکديگر را فراهم و راه را براي يافتن هويت و استقلال آن ها تنگ تر مي کنند. دوقلوها توانايي ها، نيازها، انتظارات و استعدادهاي يکساني ندارند و ممکن است تحت فشار محيط پيرامون براي داشتن شباهت با يکديگر نتوانند آنچه را هستند، نشان دهند. بنابراين توصيه اکيد ما به والدين اين است که آن ها را به مثابه ۲ شخصيت متفاوت در نظر آورند.در بسياري از موارد دوقلوها نمي خواهند شبيه هم باشند اما رفتار و واکنش والدين حق انتخاب را از آن ها سلب مي کند.
در واقع باور شبيه بودن به يکديگر چنان در ذهن آن ها جا مي افتد که نمي توانند آن را از ذهن برانند.اين مشاور درباره انتخاب نام دوقلوها مي گويد: بهتر است والدين از اسامي هم قافيه استفاده کنند و لزومي ندارد اسم دوقلوها شبيه باشد زيرا وابستگي زيادي بين آن ها ايجاد مي کند. از سوي ديگر برچسب زدن روي دوقلوها از همان ابتدا کار اشتباهي است. اين که يکي چاق تر و ديگري لاغرتر است، يکي باهوش تر و ديگري کم هوش تر است روي ذهنيت آن ها تاثير منفي مي گذارد. تاکيد روي ويژگي مثبت روي يکي تبديل به ويژگي منفي براي ديگري مي شود بنابراين بهتر است ازاين گونه برچسب زدن ها خودداري کرد. همچنين دوقلوها نبايد در يک موقعيت مشابه مستمر قرار بگيرند. تاکيد اساسي روي واژه مستمر است. والديني که هميشه يک رفتار را با يک قل دارند و رفتار ديگري با قل بعدي، يکي را سمت راست مي خوابانند، ديگري را سمت چپ و حتي در شيردهي اين مسئله را در نظر مي گيرند بايد در نظر داشته باشند که اين رفتارها ناخواسته روي شکل گيري شخصيت کودک تاثير مي گذارد.
تعادل در مساوات و عدالت
مساوات و عدالت در نگاه، کلام، رفتار و واکنش والدين نسبت به دوقلوها اهميت بسيار زيادي دارد. مشاوره دوران بارداري، پزشکي و روان شناسي براي والديني که دوقلو دارند، بسيار توصيه مي شود و بهتر است والدين براي تربيت دوقلوها خود را آماده کنند. والدين بايد بدانند ۲ شخصيت متفاوت را همزمان تربيت مي کنند و توجه به ويژگي ها و خصوصيات آن ها را بايد مدنظر قرار دهند. آن ها نبايد رفتار و انتظارات و توقعات يکساني از دوقلوها داشته باشند. در عين حال بايد رعايت مساوات و عدالت را در تمام رفتارهاي خود در نظر داشته باشند. اين کار که بسيار انرژي بر است در شخصيت دوقلوها تاثير جدي مي گذارد.
رعايت عدالت و مساوات از سوي نزديکان، پدربزرگ و مادربزرگ، عمه و خاله و دوستان و آشنايان بسيار اهميت دارد و براي آن ها بسيار مهم است.وي با اشاره به بي اعتمادي، اعتماد به نفس پايين، بي ثباتي و هوش هيجاني پايين در برخي دوقلوها مي گويد: اين ويژگي ها نتيجه شيوه هاي تربيتي نادرستي است که والدين از همان ابتدا درباره قل ها داشته اند و اصرار والدين مبني بر اين که خودشان مي خواهند شبيه هم باشند، در واقع توجيهي براي رفتارهاي اشتباهشان است.
واقعيت اين است که بسياري از باورهاي نادرست را والدين به دوقلوها القا کرده اند و آن ها در واقع سعي مي کنند به هويتي که به آن ها القا شده است، دست پيدا کنند. در صورتي که والدين بايد به آن ها به عنوان ۲ شخصيت کاملا متفاوت نگاه کنند و رفتارهاي مشابه با آن ها نداشته باشند.به طور کلي پذيرفتن ويژگي ها و توانايي هاي متفاوت دوقلوها، برجسته کردن توانمندي ها، هوش و استعداد هر يک از آن ها، در نظر گرفتن نيازها و طرز تفکر آن ها در هنگام برآوردن خواسته ها مي تواند به آن ها کمک کند فارغ از دوقلو بودن بتوانند زندگي باکيفيت و آرامي داشته باشند. البته بايد دانست وابستگي طبيعي دوقلوها به يکديگر امري نيست که بتوان با آن مقابله کرد اما وابستگي که استمرار داشته باشد و کيفيت زندگي آن ها را تحت تاثير قرار دهد، بايد در طول زمان رفع شود.
توجه به نحوه چيدمان اتاق دوقلوها
بهتر است والدين تخت يکي از دوقلوها را کنج اتاق نگذارند زيرا اين امر روي اعتماد به نفس کودک تاثير منفي مي گذارد.حامد سيامکي خبوشان با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: قرار دادن تخت در کنج اتاق روي اعتماد به نفس کودک به ويژه قل دوم تاثير منفي مي گذارد؛ بنابراين بهتر است والدين اتاقي را براي دوقلوها در نظر بگيرند که ۲تخت در طول يکديگر و با فاصله از ديوار در آن قرار بگيرد. استفاده از تخت هاي دوطبقه نيز توصيه نمي شود زيرا ترتيب تولد روي شخصيت دوقلوها تاثير مي گذارد و قرار گرفتن يکي در تخت بالا و ديگري در تخت پايين از نظر رواني، شخصيت کودک را تحت تاثير قرار مي دهد.