چرا پاسور بازي كردن حرام است در صورتي كه ما مي دانيم فقط تعدادي از بازي هاي آن براي قمار به كار مي رود و با شطرنج و ديگر آلات قمار فرق دارد؟
درپاسخ اين سوال ابتدا حكم فقهي اين مساله طبق نظر مراجع عظام تقليد نقل مي شود وانگهي به فلسفه حكم وحكمت هاي آن مي پردازيم الف ) حكم بازي با پاسور از منظر فقهي :
اگر كارت هاي پاسور از نظر عرف متدين از آلات قمار محسوب نشود بازي با ان بدون شرط بندي وبرد و باخت بنا بر نظر برخي مراجع اشكال ندارد دراين باره به نظرات مراجع توجه فرماييد
آيات عظام امام، تبريزى، خامنهاى، صافى، نورى و وحيد: بازى با آلات قمار - هر چند بدون برد و باخت - حرام است. صافى، جامع الاحكام، ج1، س 1045؛ امام، استفتاءات، ج2، (مكاسب محرمه)، س18؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س1116؛ نورى، استفتاءات، ج1 س559 و 560؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج3، م19؛ تبريزى، استفتاءات، س 981.
آيةاللَّه فاضل: اگر در عرف از آلت قمار بودن خارج شده باشد و برد و باختى در كار نباشد اشكال ندارد. فاضل، جامع المسائل، ج1، س 951.
آيات عظام بهجت و مكارم: اگر به صورت برد و باخت باشد، حرام است و اگر بدون آن باشد، بنا بر احتياط واجب جايز نيست. مكارم، استفتاءات، ج 1، س 541 و 544؛ بهجت، توضيح المسائل، (متفرقه)، س 9.
آيةاللَّه سيستانى: اگر به صورت برد و باخت باشد، حرام است و اگر بدون برد و باخت و شرط بندى باشد؛ چنانچه در عرف محل (شهر) از آلات قمار شناخته شود، بنابر احتياط واجب بازى با ان جايز نيست. سيستانى، سايت، س 9.
حكمي كه در مورد ورق و شطرنج گفته شد فرقي ندارد چه از سيستم كامپيوتر باشد يا غير آن (استفتا از دفتر مقام معظم رهبري).
ب) فلسفه حرمت بازي با آلت قمار
توضيح وتبين اين مطلب نياز دارد كه موضوع فوق رااز ساير ابعاد مورد بررسي قرار دهيم :
به طور كلي در اسلام بازي با آلات قمار حرام است و حكم به حرمت بازي با پاسور از باب آن است كه به عنوان يكي از ابزارهاي قمار شناخته مي شود. بنابراين تا زماني كه به اين عنوان شناخته مي شود, حكم آن حرمت خواهد بود. البته اگر مرجع تقليد در صدق عنوان آلت قمار بودن پاسور ترديد كند, فتوا به حرمت نمي دهد; چنان كه از فتواي مرحوم آيت الله اراكي (ره ) چنين به دست مي آيد. در مورد شطرنج يك ديدگاه اين است كه : به طور كلي امروزه در سطح جهان آن را آلت قمار به حساب نياورده و نوعي وسيله بازي فكري مي شناسند. بر اين اساس شطرنج از نظر موضوع حكم شرعي , تغيير ماهيت داده و به تبع آن حكمش نيز دگرگون شده است . براي توضيح بيشتر درباره حكم شرعي در بازي با شطرنج , پاسور و... بايد به عنوان مقدمه نكاتي را متذكر شويم :
1- بازي ها به چهار گروه تقسيم مي شوند: - بازي با آلات قمار با شرط بندي - بازي با آلات قمار بدون شرط بندي - بازي با غير آلات قمار با شرط بندي - بازي با غيرآلات قمار, بدون شرطبندي
2- اگر چه درباره تعريف »قمار« ميان علمائ اختلاف نظر هست ولي بدون ترديد, قسم چهارم قمار نبوده و به هيچ وجه حرمتي ندارد. همان طور كه ترديدي در قمار بودن بازي قسم اول و حرام بودن آن نيست . بلكه قسم سوم نيز تقريبا محل اتفاق نظر علمائ ديني است كه حرام است و بسياري از فقهائ, اصلا ملاك قماربازي را توائم بودن آن با برد و باخت و شرط بندي مي دانند, خواه بازي با آلات قمار باشد و يا مانند فوتبال كه في نفسه حرام نيست اما اگر با شرطبندي و برد و باخت مالي همراه باشد, قمار محسوب شده و حرام مي گردد. پس شرطبندي در هرگونه بازي حرام است مگر در موارد استثنايي مانند شنا و تيراندازي