کودک چهار ساله داغدار را چگونه برای پذیرش مرگ والدین آماده کنیم

Question

سلام خانوم رستگار عزیزبه کمک فوری نیاز دارم یکی از دوستام همسرش 5شنبه گذشته فوت کرده که یه دختر 4ساله داره چطور باید دختر نازش وبرا این موضوع قانع کنه میدونه دخترش که باباش رفته پیش خدا ولی درک نمیکنه موضوع وچون تولدش هم همیم روزایه منتظره بابا با کیک بیاد تو رو خدا کمک کنین
ممنون
خدابیامرز میره از روبرو خونشون چیزی بخره دم در سکته میکنه چون خیلی ناگهانی بوده هیچکس فکرش به هیچ جا نمیرسه حتی خود دوستم چنان شکه شده که یه کلمه حرف نمیزنه گفتم شاید من بتونم کمکش کنم

Answer 1

نحوه برخورد با کودک داغدار از سال ها قبل آن زمان ها كه خودمان در سن كودكى بوده ایم، از رفتار بزرگترها آموخته ایم كه باید خبر مرگ را از كودكان دور نگه داشت و با جملاتى مثل پیش خدا رفته، سفر رفته و... در این مواقع كودكى را تا سال هاى سال چشم انتظار نگه داریم. سوگ حالت اندوه و ناراحتى شدید درونى در واكنش به از دست دادن شخص، یا عقیده و فكر خاصى است. سوگ پاسخ هیجانى ما نسبت به از دست دادن چیزى است. از آنجا كه ممكن است كودكان در كلامى كردن هیجانات درونى خود توانمندى كافى را نداشته باشند، همین امر درك یك كودك سوگوار و كمك به او را از سوى بزرگسالان با مشكل مواجه مى كند. مرگ عزیزان یكى از دردناك ترین تجربیاتى كه هركس ممكن است در طول زندگى خود با آن روبرو شود و كودكان نیز به عنوان بى دفاع ترین افراد از این قاعده مستثنى نیستند. كثرت رخداد این پدیده و ماهیت استرس زاى آن نشان مى دهد كه سوگ در كودكان ممكن است یك اثر قابل توجه روى رشد و تكامل كودك بگذارد. این فرض که کودکان، مرگ را به طور کامل نمی فهمند هم درست است هم نادرست و به سن کودک وابسته است. درک کودکان کمتر از 3 سال آن قدر رشد نیافته است که در برابر مرگ واکنش نشان دهند. کودکان سنین 2 تا 6 سال خود محور هستند یعنی همان چیزی را که در لحظه تجربه می کنند می فهمند و نمی توانند دیدگاه دیگران را در نظر بگیرند. شواهد نشان می دهد کودکان در این مرحله فهم ناقصی از چهار مولفه اصلی مرگ دارند. این چهار مولفه عبارتند از: 1- برگشت ناپذیری مرگ (یعنی نمی فهمند جسم متوفی دیگر زنده نمی شود) 2- همگانی بودن مرگ (یعنی نمی فهمند هر موجود زنده ای می میرد) 3- نمی فهمند بعد از مرگ تمام علا یم حیاتی شخص قطع می شود (یعنی متوجه نیستند متوفی دیگر نمی تواند غذا بخورد، احساس کند، بفهمد و...) 4- نمی فهمند که مرگ ناشی از رویداد خاصی است (مثل بیماری، کهولت، سانحه و...) کودکان بین 7 تا 10 سالگی رفته رفته به همیشگی بودن مرگ پی می برند ولی برای خودشان مرگی متصور نمی شوند، یعنی فکر می کنند فقط آدم های پیر می میرند. مضاف بر اینکه در این سنین مرگ را به علل بیرونی (مثل بیماری، جراحت، مصدومیت) ربط می دهند نه به علل زیست شناختی. اما در نوجوانی یعنی از حدود 12 سالگی به بعد و با آغاز تفکر انتزاعی درک کودکان از مرگ کامل می شود و نظرات انتزاعی هم در برداشت های آنان جا می گیرد. آرام رفتی، بی خبر ماندم کودکان به طور کلی نمی توانند بیاموزند چگونه با مساله مرگ کنار بیایند. شاید علتش آن باشد که بزرگترها پاسخ های لا زم را به آنان نمی دهند یا رفتارهای درستی را در این مورد ابراز نمی دارند. بزرگترهایی که در زندگی کودک هستند، ممکن است واکنشی منفی نسبت به مرگ نشان دهند. آنان اغلب با امتناع از بحث درباره مرگ و پنهان کردن احساس خود درباره آن، می کوشند کودک را در برابر ترس از مرگ محافظت کنند. درک واکنش های بزرگترها نسبت به مساله مرگ می تواند برای کودکان دشوار باشد. آنان ممکن است فکر کنند که ایشان سبب مرگ هستند و به نحوی در آن تاثیر داشته اند یا به این نتیجه برسند که مرگ مجازات کار بدی است که مرتکب شده اند. این بدفهمی ها و سوء برداشت ها موجب ترس و اضطراب بی اساس در آنها می شود. توضیحات و توجیهاتی که بزرگترها نیز با بکار بردن تعابیر خوب و خوشایند به کار می برند، اغلب به تصورات نادرست در کودکان دامن می زند. مثلا وقتی به کودک گفته می شود که شخص فوت شده «تنها به خواب رفته است» یا «خدا او را طلبیده است»، در کودک ممکن است ترس از «خواب» یا ترس از اینکه «خدا» شخص را از این جهان به جهان دیگر می برد، پدید آید. تلا ش های اشتباه در رابطه با تعلیم راه و رسم کنار آمدن با مرگ به کودکان، بر این فرض مبتنی بوده اند که کودکان مرگ را به طور کامل نمی فهمند و اگر هم می فهمند به صلاح آنها نیست در مورد آن اطلاعات کسب کنند. در نتیجه بسیاری از پدر و مادرها چنین نتیجه گرفته اند که نباید کودکان را با تجربه مرگ آشنا کنیم. آنها به بچه ها نمی گویند چرا فلا نی مرده و چطور مرده است.اما با وجود آنکه والدین سعی می کنند کودکان به مرگ فکر نکنند، بچه ها در طول زندگی به این پدیده برخورد می کنند. بنابراین تمام بچه ها به مرگ فکر می کنند و نگران مرگ بودن و سوال داشتن درباره مرگ یکی از جنبه های «طبیعی» رشد آنهاست. آرام رفتی، بی خبر ماندم

کودکان در هر رده سنی وقتی یکی از عزیزان خود به ویژه پدر و مادر یا بستگان نزدیک خود را از دست می دهند در معرض مشکلا ت رفتاری و هیجانی به ویژه افسردگی قرار می گیرند. همچنین وقتی متوفی پدر یا مادر است کودک علا وه بر فقدان او، یک رشته فقدان های ثانوی را نیز تجربه می کنند؛ فقدان هایی مثل از دست دادن برخی امکانات مالی، کاهش دسترسی کودک به والد دیگر و فقدان هایی که معلول تغییر نقش ها و مسوولیت ها در خانواده هستند. واکنش فوری کودکان به مرگ عزیزان عبارتند از اضطراب شدید، گریه و بداخلاقی، وابستگی شدید، مشکلا ت مرتبط با جدایی، افزایش پرخاشگری، کابوس و مشکلا ت خواب، ترس از مصدومیت، مشکلا ت مرتبط با توالت رفتن، بی اشتهایی، بیقراری، از دست دادن تمرکز حواس و مشکلا ت یادگیری. اگرچه بسیاری از نشانه هایی که بلا فاصله پس از مرگ عزیزان پدید می آیند، 6 تا 12 ماه بعد به تدریج کم می شوند ولی مشکلا ت بعضی از بچه ها ادامه می یابند. پژوهش ها نشان داده اند هنگامی که فرآیند سوگ کامل طی نمی شود، یکی از عواقب احتمالی آن افسردگی شدید است. لذا باید فرد کاملا راحت و آزادانه به سوگ بپردازد تا تخلیه هیجانی همه جانبه صورت بگیرد راهبرد