پرورش كودك مسئوليتي بسيار مهم و در عين حال مشكل و توان فرسا است. درست خوانديد توان فرسا، پس براي موفقيت در اين ميدان علاوه بر اينكه نياز به آگاهي و دانش داريد بايد از صبر و حوصله زيادي هم برخوردار باشيد (بويژه زماني كه مسئوليت دو فرزند همسن و سال را بر عهده داريد) كه در غير اين صورت فعاليت هاي تربيتي شما راه به جايي نمي برد.
دوران قبل از نوجواني و آغاز آن زمان گذر و تغييري شگرف است. در اين سنين كودكان رشد جسمي سريعي دارند. به علاوه كودكاني كه به دوران بلوغ نزديك مي شوند آگاهي و شناخت بيشتري نسبت به خودشان پيدا و جست و جوي هويت را آغاز مي كنند. كودكان با نزديك شدن به سن سيزده سالگي به نحو فزاينده اي در جست و جوي استقلال و پذيرش هستند كه اين ويژگي آنان بايد توسط والدين مورد احترام قرار بگيرد. البته سخن درباره ويژگي هاي سنيني كه كودكان شما در آن به سر مي برند زياد است اما برای اینکه پاسخ طولانی نشود از ذكر آن خودداري مي كنيم و شما را براي كسب اطلاعات بيشتر به كتبي كه در اين زمينه نگاشته شده است ارجاع مي دهيم درباره سوال شما نكاتي به نظر مي رسد كه در زير به بررسي آن مي پردازيم اما قبل از آن لازم است تا حدي با علل اينگونه رفتارها آشنا شويم :
علل ناسازگاري كودكان :
- به هم خوردن عدالت و برابري ميان فرزندان: وقتي پدر و مادر عدالت را رعايت نمي كنند، حس حسادت كودكان را نسبت به يكديگر بر مي انگيزند و باعث بروز اختلاف و دعوا بين خواهر و برادر مي شوند.
- به خطر افتادن حس مالكيت كودك: كودك داراي حس مالكيت قوي است و زماني كه كودك ديگري بخواهد وسيله متعلق به او را بردارد عصباني مي شود و پرخاش مي كند.
- حس برتري طلبي: كودكي كه مي خواهد هميشه نقش اصلي را در بازي داشته باشد، اگر كودك ديگر به او اجازه چنين كاري را ندهد دست به تخلف در بازي مي زند و اين كار باعث جدال ميان آنها مي شود.
- دخالت بيجاي پدر و مادر در اختلافات جزئي: پدر و مادري كه دائما نقش داور يا قاضي را بازي مي كنند و مي كوشند مقصر اصلي را شناسايي كنند باعث مكرر شدن دعواي ميان كودكان مي شوند و آنان را براي نزاع بعدي آماده تر مي كنند.
- عواملي كه سبب تحريك حس حسادت كودك مي شود، مانند: جانبداري از كودك ديگر در دعوا، مجبور كردن كودك به گذشت به نفع كودك ديگر، مقايسه كردن كودك با ساير فرزندان.
- مصرف انرژي اضافي كه در آنها به جا مانده و موفق به تخليه آن نشده اند.
- بيكاري و بلاتكليفي: سعي كنيد كودكان را سرگرم و مشغول سازيد.
- از همه مهمتر سعي كنيد الگوي مناسبي براي آنها باشيد. كودكان نبايد شاهد اين باشند كه شما براي اثبات حقانيت خودتان به زور متوسل مي شويد و تصور كنند كه دعوا امر اجتناب ناپذير است. بايد در حضور كودكان از دعوا كردن بپرهيزيد.
چه بايد كرد؟
1. شايد رفتار شما و همسرتان موجب شكل گيري نوعي رقابت در بين فرزندانتان شده باشد. از اين به بعد در رفتارهاي خود دقت كنيد و از هر رفتاري كه موجب ايجاد حساسيت بين آنان مي شود خودداري كنيد، در ضمن از مقايسه دو قلو ها به شدت پرهيز كنيد؛ زيرا ممكن است اين دو احساس تبعيض كنند. به عنوان مثال يكي از قل‌ها را «خوشگل من» و ديگري را «باهوش من» صدا نزنيد زيرا ممكن است قل اول احساس كند حالا كه زيباست پس باهوش نيست و برعكس. اين صفت گذاردن بر روي بچه‌ها ممكن است موجب تخريب رواني شود.
2. هنگامي كه كودكان دوقلو با يكديگر دعوا مي‌كنند (تا زماني كه احتمال آسيب زدن به يكديگر نمي رود) در دعواي آنها دخالت نكنيد و اگر مجبور به دخالت شديد حتما خودتان را ملزم كنيد كه قضاوت نكنيد و نگوييد كه تقصير با چه كسي است. به دليل اينكه هميشه متهم مي‌شويد كه عدالت را رعايت نكرده‌ايد و به نفع طرف ديگر قضاوت كرده‌ايد. بنابراين براي اينكه متهم نشويد بهتر است قضاوتي نداشته باشيد و اگر ناچاريد دوقلوها را از هم جدا كنيد - به دليل صدمات احتمالي كه ممكن است به هم وارد كنند - فقط وظيفه جداكردن و آرام كردن محيط خانه را برعهده داشته باشيد و حتي‌المقدور قضاوت نكنيد. اما اگر مجبور به قضاوت شديد حتما به گونه اي قضاوت كنيد كه هر دو طرف احساس كنند در اين ماجرا به نوعي مقصر هستند.
3. فرزندان شما در سني به سر مي برند كه براي كنترل رفتار خود نياز به منبعي كه داراي اقتدار مي باشند دارند، از اين رو در اين سنين پدر نقش اساسي در تربيت كودك دارد. در خانواده هايي كه پدر نقشی در تربيت ندارد، در اغلب موارد فرزندان دچار رفتارهاي ناپسند مي شوند. شما نيز براي موفقيت در امر تربيت فرزندان بايد همسر خود را در امر تربيت فرزندانتان دخالت دهيد و از او بخواهيد با اقتدار در تربيت آنان نقش ايفا كند.